ارگونومی

با توجه به اهمیت مبحث ارگونومی درمحیط کار، درمقاله آغازین قسمت پزشکی وطب کار این فصلنامه برآن شدیم به توضیحی مختصر درباب این علم ارگونومی بپردازیم.

چکیده: ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی ، علمی ترکیبی است که سعی دارد ابزارها ، دستگاه ها ، محیط کار ومشاغل رابا توجه به توانایی جسمی ، فکری ومحدودیت ها وعلایق انسانها ، طراحی نماید. این علم باهدف افزایش بهره وری ، باعنایت برسلامتی ، ایمنی ورفاه انسان درمحیط، شکل گرفته است. درحقیقت معنای این علم هماهنگ کردن محیط با انسان است نه انسان با محیط . این علم ازطراحی صحیح وسایل بسیار ساده مانند یک انبردست تا طراحی ماشین آلات پیچیده وحتی تعیین استاندارد شرایط فیزیکی محیط ، دما ، رطوبت ، وغیره می پردازد.

مقدمه : نیاز توجه هرچه بیشتربه عوامل انسانی درهر سازمانی بدون شک جزو مهمترین اصول ومعیارهای آن سازمان است زیرا تمامی سازمانها بدون استفاده ازمنابع انسانی ، درواقع بی معنی وبی اعتبار هستند وفلسفه وجودیشان به خطرمی افتند پس ناگفته پیداست که باید برای این انسانهای شریفی که درسازمانها وشرکتهای مختلف با دل وجان کار میکنند ، ارزش قائل شده وقبل ازهر چیز آنها رابه عنوان همنوع خود درنظر آوریم ، نه به مثابه قسمتی ازدستگاه تولیدی سازمان . درنظر گرفتن اصول ارگونومی درکار ، نه تنها باعث حفظ سلامت نیروی انسانی وکارآمد درجوامع بشری میشود ، بلکه مانع تحمل بسیاری ازهزینه های مالی براقتصاد کشورهای فقیر خواهد شد . بعنوان مثال با طراحی درست واصولی محل کار ، میتوان ازمتحمل شدن بیشتر هزینه هایی چون هزینه ناشی ازحوادث هزینه زمان ازدست رفته تولید، هزینه ضایعات تولید اجتناب کرد، کم کردن زمان انجام کار، حذف حرکات اضافی درروند کار، شیوه ارتباط با محیط بیرونی ، موازنه عرضه وتقاضا ، بهینه سازی محیط کار ، صرفه جویی درمصرف انرژی ، ودریک کلام ارتقا سطح سلامت انسان وشکوفایی اقتصادی ، همه وهمه ازجمله مسائلی است که با شناخت صحیح ازاین دانش نوین میتوان به آن دست یافت .

ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی ، علمی ترکیبی است که سعی دارد ابزارها ، دستگاه ها ، محیط کار ومشاغل را با توجه به توانایهای جسمی ، فکری ومحدودیت ها وعلائق انسانها ، طراحی نماید . این علم برای طراحی وساخت ابزار وسیستم های تولیدی ازساده تا پیچیده وبغرنج ، حل مشکلات مربوط به تکنولوژی نوین ، وحتی ابزار ووسائل زندگی روزمره ، کاربرد دارد . امروزه ازطراحی یک ابزار ساده نظیر انبردستی ساده ازنوع جنس ، مصالح بکار رفته ، اندازه دسته ، نوع وترکیب پلاستیکی دسته آن وغیره ویا یک خودکار ازنظر قطر ، اندازه ، رنگ وغیره گرفته تا طراحی یک سیستم تولیدی کامل ، ازارگونومی استفاده میشود.