پرکاربردترین گواهینامه های ایزو ISO

پرکاربردترین گواهینامه های ایزو ISO کدامند؟ گواهینامه های ایزو انواع و اقسام مختلفی دارند. یکسری از انواع ایزو کاربرد بیشتری دارند. چند تا از پرکاربردترین گواهینامه های ایزو ISO را در ادامه بیان می کنیم.

ISO چیست؟

واژه ی ISO مخفف International organization for standardization و معنایش سازمان بین المللی برای استاندارد سازی یاسازمان جهانی استاندارد است. گواهینامه ISO جزء معروفترین و رایجترین گواهینامه های مورد استفاده است. استانداردهای ISO بمنظور بهینه سازی و همسان سازی انواع استانداردتهیه و تدوین شده اند. عمومی ترین و رایج ترین گواهینامه ایزو ،گواهینامهISO9001 است. ISO9001 بانام سیستم مدیریت کیفیت شناخته میشود. گواهینامه ISO 9001 را پایه انواع گواهینامه ها میدانند. گواهی ISO انواع مختلفی داردکه هرکدام مورد استفاده زمینه خاصی است. رایجترین گواهینامه های ایزو عبارتنداز : ISO9001،ISO14001 ،OHSAS18001 ،ISO22000 ، ISO10001 ، ISO10002 ، ISO10004 و گواهینامه HSE ) HSE ادغام همان ISO9001 ، ISO14001 و OHSAS18001 است. )

پرکاربردترین گواهینامه های ایزو ISO را میتوانیم اینگونه تعریف کنیم.

 ISO9001چیست 

چنانچه قبلاٌ گفتیم ISO9001 سیستم مدیریت کیفیت نام دارد و پایه انواع گواهینامه های ایزو است. گواهینامه ISO9001 ازسری گواهینامه ISO9000 میباشد.

استاندارد ISO9001 درسال 1987 برای اولین بار تدوین و تحت عنوان سیستم تضمین کیفیت منتشر شد. ویرایش بعدی درسال 1994بودکه عنوانش همان سیستم تضمین کیفیت باقی ماند. سال 2000 هم ویرایش سوم روی استاندارد ISO9000 انجام گرفت . استانداردهای سری ISO9000 ، ابتدا شامل ISO9001 باقابلیت اعطای گواهینامه ، ISO9002، ISO9003 و ISO9004 ( رهنمودهایی برای سیستم مدیریت کیفیت ) بود. سازمانهای طراح و مجری ، ISO9001 رامورد استفاده قرار میدادند ولی سازمانهای صرفا مجری ISO9002 مورد استفاده شان بود. استاندارد ISO9003 و ISO9004 هم راهنما بودند و کاربرد اعطای گواهینامه نداشتند. سرانجام باویرایش سال 2000 استاندارد سری ISO9000 ، سیستم مدیریت کیفیت نام گرفت و ISO9001 و ISO9002 هم ادغام گشته و حاصلش ISO9001 شد. دو ویرایش دیگر برروی استاندارد ISO9001 یکی درسال 2008 و دیگری درسال 2015 انجام شد.

ISO14001چیست ؟

یکی دیگرازانواع استانداردهای ISOISO14001 , است. استانداردISO14001 سیستم مدیریت زیست محیطی نام دارد. چنانچه قبلاٌ ذکر کردیم چون گواهینامه ISO9001 پایه انواع گواهینامه است ، برای اخذ گواهینامه ISO14001 بهتر است ابتدا گواهینامه ISO9001 اخذ شودویا هردو بصورت همزمان پیاده سازی شوند.

مزایای طراحی ، مستندسازی و پیاده سازی ISO14001 بدین شرح است:

1- کاهش انواع آلودگی آب مانند پساب و…

2- کاستن انواع آلودگی خاک مانند پساب و…

3- کاهش انواع آلودگی هوا مانند ریزگرد و…

4- کاستن آلودگی صوتی

5- معرفی شرکت تحت عنوان یک شرکت رعایت کننده قوانین و دوستدار محیط زیست

ISO 45001 چیست ؟

استاندارد ISO 45001 سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای نام دارد. جهت اخذ گواهینامه ISO 45001 هم بهتر است ابتدا گواهینامه ISO9001 رادریافت کنیم ویا هردو بصورت همزمان پیاده سازی و اخذ شود. اگرشرکتی گواهینامه ISO14001 و گواهینامه ISO 45001 راهمزمان دریافت نماید، گویند چنین شرکتی دارای ( گواهینامه HSE-MS یا HSE ) است.

بطور دقیقتر اگر 3گواهینامه ISO9001 ، ISO14001 ، ISO 45001 ادغام شود حاصلش سیستم مدیریت یکپارچه یا IMS است. مزایای طراحی ، پیاده سازی و مستند سازی استاندارد ISO 45001 بدین شرح است:

1- کاهش خطرات رعایت نکردن ایمنی و بهداشت

2- باعث تقویت انگیزه کارگران میشود چون ایمنی و بهداشت شان را لحاظ کرده ایم .

3- داشتن امتیاز گواهینامه ISO 45001 هنگام مناقصات

4- معرفی شدن شرکت تحت عنوان یک شرکت رعایت کننده ایمنی و بهداشت کار و…

ISO22000 چیست؟

ISO22000 سیستم مدیریت ایمنی درصنایع غذایی نام دارد. استانداردISO22000  جهت کنترل ایمنی محصولات غذایی و کاهش آلودگیها و خطرات محصولات غذایی مورد استفاده است. جهت اخذ گواهینامه ISO22000 هم ابتدا باید گواهینامه ISO9001 رادریافت نمود و یاهردوراهمزمان دریافت کرد. استاندارد ISO22000 برگرفته ازروش HACCP است. موضوع روشHACCP  ایمنی و بهداشت درصنایع غذایی میباشد. مزایای طراحی ، مستندسازی و پیاده سازی ISO22000 بدین شرح است:

1- داشتن امتیاز گواهینامه ISO22000 هنگام مناقصات

2- معرفی شدن شرکت تحت عنوان یک شرکت رعایت کننده ایمنی درصنایع غذایی

3- کنترل محصولات غذایی بمنظور کاهش خطرات ایجاد شده بواسطه عدم رعا یت ایمنی و…

ISO10002 چیست؟

ISO10002 راتحت عنوان سیستم مدیریت رسیدگی به شکایت مشتریان میشناسند. استاندارد ISO10002 یک استاندارد نیست و دراصل یک دستورالعمل یاراهنما است ولی شرکتها ISO10002 رااستاندارد ISO10002 میگویند.

گواهینامه ISO10002 ازسری گواهینامه مشتری مداری ( ISO10000 ) است.

جهت اخذ گواهینامه ISO10002 هم بایدابتدISO9001 رااخذ کرد. مزایای طراحی ، مستندسازی و پیاده سازی ISO10002 بدین شرح است:

1- افزایش مشتریان بخاطر احترام کردن آنان و رسیدگی شکایاتشان

2- افزایش خرید مشتریان قبلی

3- فهمیدن خواسته ی واقعی مشتریان

و…

ISO10004 چیست؟

ISO10004استاندارد را سیستم مدیریت سنجش رضایت مشتریان نامیده اند. ISO10004 هم یک استانداردنیست و دراصل یک راهنما یادستورالعمل است ولی درمیان شرکتها ISO10004 بعنوان استاندارد ISO10004 شناخته شده است. گواهینامه ISO10004 ازسری گواهینامه مشتری مداری ( ISO10000 ) است. جهت اخذ گواهینامه ISO10004 هم بایداستاندارد ISO9001 رادریافت کنیم.

مزایای طراحی ، مستندسازی و پیاده سازی ISO10004 بدین شرح است:

1- افزایش خرید مشتریان قبلی

2- فهمیدن خواسته ی واقعی مشتریان

3- افزایش مشتریان بخاطر محترم شمردن آنان

4- داشتن امتیاز ISO10004 هنگام مناقصات

و…

ISO10001چیست؟

ISO10001 راسیستم مدیریت سنجش رضایت مشتریان نامگذاری کرده اند. این ISO هم یک استاندارد نیست و دراصل یک راهنمایا دستورالعمل است اماشرکتها ISO10001 رااستاندارد ISO10001 نامیده اند. گواهینامه ISO10001 ازسری گواهینامه مشتری مداری ( ISO10000 ) است. برای گرفتن گواهینامه ISO10001 هم لازم است ابتدا گواهینامه ISO9001 رادریافت کرده یا هردوراهمزمان دریافت کرد. همچنین اینکه بهتر است برای دریافت گواهینامه ISO10001 ، قبلاٌ گواهینامه ISO10002 و گواهینامه ISO10004 رادریافت نمائیم. چون ابتدا باید شکایات مشتریان رارسیدگی کرده سپس میزان رضایت شان رادریافت و بعد برای رضایت مشتریان کدهای ( منشور ) رفتاری برقرار کرد. پس طبق اولویت بندی اول بایست ISO10002 رااخذ نمود و بعد هم ISO10004 رادریافت کرد و درآخر ISO10001 .مزایای طراحی ، مستند سازی و پیاده سازی ISO10001 بدین شرح است:

1- افزایش خرید مشتریان قبلی

2- داشتن امتیاز گواهینامه ISO10001 موقع مناقصات

3- فهمیدن خواسته ی واقعی مشتریان

4- افزایش مشتریان بخاطر محترم شمردن آنان

HSE-MS یا HSE چیست؟

HSE-MS مخفف Health , Safety & Environmental Management System وبه معنای سیستم مدیریت زیست محیطی ، ایمنی و بهداشت حرفه ای است . گواهینامه HSE ادغام ISO14001 و OHSAS 18001 است وچون ISO9001 پایه انواع گواهینامه ISO است، کلاٌ برای دریافت HSE باید 3 گواهینامه ISO9001 ، ISO14001 ، OHSAS18001 رادریافت نمود. درواقع HSE یک استاندارد نیست ومدلی برای تشریح الزامات ایمنی ، بهداشت و محیط زیست میباشد. البته برخی شرکتهای صادر کننده استاندارد ، HSE راهمچون یک گواهینامه استاندارد صادر میکنند و پول اضافه تری بمنظور صدور HSE ازسازمانها دریافت میکنند. خصوصیات HSE باخصوصیات 3 گواهینامه فوق مشترک است . مزایای طراحی ، مستندسازی و پیاده سازی گواهینامه HSE-MS بدین شرح است:

1- تقویت انگیزه کارگران بخاطر رعایت و حفظ ایمنی و بهداشت شان

2- کاهش شدت حوادث وقوع پیوسته بواسطه عدم رعایت ایمنی و بهداشت

3- معرفی شدن شرکت تحت عنوان یک شرکت دوستدار محیط زیست

4- داشتن امتیاز HSE-MS موقع مناقصات

و…

IMS چیست؟

IMS مخفف Integrated Management Systemو معنایش سیستم مدیریت یکپارچه است. درواقع IMS یعنی طراحی، مستندسازی و پیاده سازی همزمان 3 گواهینامه ISO9001 ، ISO14001 و OHSAS18001 یعنی هرشرکت خواستار IMS ، همزمان باید 3 گواهینامه ISO9001 ،ISO14001 ، OHSAS18001 رادریافت کند. IMS یک اصطلاح است و خودش یک گواهینامه نیست. البته بعضی ازمراکز ثبت و صدور انواع گواهینامه ISO ، بعدازصدور 3گواهینامه زیربرای شرکت متقاضی گواهینامه IMS صادرکرده و بعضاٌ پول هم بابتش دریافت میکنند. مزایای IMS بدین شرح است:

1- کاهش شدت و احتمال وقوع حوادث بخاطر رعایت ایمنی و بهداشت

2- تقویت انگیزه کارگران به دلیل رعایت و حفظ ایمنی و بهداشت شان

3- کسب امتیاز داشتن IMS هنگام مناقصات

ISO/TS29001 چیست؟

گواهینامه ISO/TS29001 سیستم مدیریت کیفیت درصنایع نفت ، گاز و پتروشیمی نام دارد. ISO/TS29001 اشتراکات زیادی با ISO9001 دارد. طوریکه اگرکسی ISO9001 راپیاده سازی کند %80 ISO29001 راپیاده کرده و %20 باقی مربوط به فرایندهای خاص نفت ، گاز و پتروشیمی است . درضمن ISO/TS یک مشخصه فنی است و بااصطلاح ISO تفاوت دارد. ( گواهینامه ISO/TS29001 اولین بارباهمکاری سازمان جهانی ISO و موسسه نفت آمریکا ( APT ) صادر گشت. )

ISO27001 چیست؟

گواهینامه ISO27001 راسیستم مدیریت امنیت اطلاعات نامیده اند. استاندارد ISO27001 یک استاندارد مهم است و برای شرکت دارای انواع داده و اطلاعات ضروری است. هدف پیاده سازی چنین سیستمی ایجاد قابلیت اعتماد ، یکپارچه سازی و ایجاد قابلیت دسترسی است. اعتماد یعنی سیستم سازمان رامطمئن میسازدکه انواع داده و اطلاعات فقط دراختیار افراد خود سازمان و افراد مطمئن قرار داده شده است. یکپارچه سازی هم دقت در حفاظت و کامل بودن اطلاعات و روشهای پردازش داده و اطلاعات است. ایجاد قابلیت دسترسی هم یعنی اطلاعات و خدمات فقط هنگام نیاز پیش روی کارکنان و مدیران قرار گیرد. مزایای پیاده سازی استاندارد ISO27001 بدین شرح است:

1- ایجاد فضای امن اطلاعاتی برای کارکنان و مدیران

2- جلب اعتماد کارفرمایان ومشتریان

و…

ISO 10015 چیست؟

نام گواهینامه ISO10015 سیستم مدیریت کیفیت درآموزش است. گواهینامه ISO10015 ازسری گواهینامه ISO10000 است. آموزش یاد شده 4مرحله دارد: 1- نیاز سنجی 2- برنامه ریزی 3- آموزش 4- ارزیابی آموزش انجام گرفته .

مزایای پیاده سازی استاندارد ISO10015 اینگونه است:

1- ارتقای سطح علمی سازمان و درنتیجه ارتقای سطح علمی مدیریتی سازمان

2- ایجاد رقابت بین سازمان جهت بالابردن سصح علمی و بهتر شدن کیفیت

و…

ضمناٌ استاندارد ISO10015 زیر نظر کمیته فنی ISO/TC176 مدیریت و تضمین کیفیت کمیته فرعی SC3 قرار گرفته است.

ISO 13485 چیست؟

استاندارد ISO13485 سیستم مدیریت کیفیت درصنایع پزشکی نام دارد. استاندارد فوق سال 2003 صادر شد. ویرایش بعدی این استاندارد درسال 2016 منتشر خواهد شد.

ISO13485 مرتبط با انواع سازمانهای سازنده تجهیزات پزشکی است. استاندارد ISO13485 هم باISO9001 اشتراکات زیادی دارد. چنانچه اگر شرکتی ISO13485 راداشته باشد ، گویی ISO9001 را پیاده سازی کرده است. مزایای پیاده سازی ISO13485 :

1- الزامات قانونی ایجاد شده برای انواع شرکت تولید کننده درسطح بین المللی

2- تسهیل هماهنگی الزامات قانونی تجهیزات پزشکی با الزامات سیستم مدیریت کیفیت

و…

ISO/TS16949 چیست؟

گواهینامه ISO/TS16949 راسیستم مدیریت کیفیت درصنایع خودروسازی نامیده اند. گواهینامه فوق فقط مرتبط باصنعت خودرو سازی است. هدف پیاده سازی گواهینامه فوق ، بهبود سیستم مدیریت کیفیت ، ایجاد فرآیندهایی جهت بهبود مستمر و جلوگیری از پراکندگی و اتلاف خط تامین است.

استاندارد ISO16949 هم اشتراکات زیادی با ISO9001 دارد.

مطالب مهم دیگر مرتبط با این مقاله

دریافت گواهینامه ایزو ISO

اخذ گواهینامه ایزو

گواهینامه ایزو – ۷۹۱۶۵-۰۲۱ – اخذ ایزو – گرفتن ایزو – دریافت ایزو