درک سازمان و محیط آن

بند 4-1 که یکی از بندهای مهم و اصلی در استانداردهای مدیریتی است در هر سه استاندارد اصلی و کاربردی که همان استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت، استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای و استاندارد مدیریت زیست محیطی هستند، به طور مشترک موجود می باشد. در واقع این بند به درک سازمان و محیط آن اشاره دارد و به شناسایی و تحلیل عوامل داخلی و خارجی می پردازد و بر توانایی سازمان در دستیابی به اهداف خود تأثیر می‌گذارد.

در دنیای امروز که تغییرات سریع و غیرقابل پیش‌بینی در بازار و محیط کسب‌ وکار وجود دارد، درک دقیق از محیط سازمانی و شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد آن، بیش از پیش اهمیت دارد. با توجه به اهمیت روزافزون یکارگیری استانداردها در سازمانها در جهت بهیود کسب و کار، در این مقاله سعی می کنیم تا با ارائه نحوه پیاده سازی بند 4-1، درک سازمان و محیط آن، می باشد به مدیران و تصمیم‌گیرندگان کمک کنیم تا با استفاده از ابزارها و روش‌های مناسب، به بهبود مستمر و دستیابی به اهداف خود بپردازند.

برای دریافت مستندات مربوط به نحوه پیاده سازی بند 4-1 که درک سازمان و محیط آن با تلفن 79165-021 شرکت سیستم کاران تماس حاصل نمایید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت گواهینامه های ایزو با شماره 09198386295 در تلگرام یا ایتا یا واتساپ چت نمایید. یکی از کاربردهای این بند برای پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 در سازمانها است. برای مطالعه بیشتر می توانید به راهنمای رسمی استاندارد جهانی ایزو در مورد بند 4-1 مراجعه بفرمایید.

مراحل پیاده سازی درک سازمان و محیط آن

به منظور اجرای درک سازمان و محیط آن، در ابتدای امر به تفصیل به مراحل شناسایی عوامل داخلی و خارجی می پردازیم. شناسایی عوامل داخلی و خارجی به سازمان ‌ها را قادر می سازد، که نقاط قوت و ضعف خود را بشناسند و همچنین فرصت ‌ها و تهدید های موجود در محیط بیرونی را شناسایی کنند همچنین، روش‌های تحلیل عوامل عوامل داخلی – خارجی با استفاده از ماتریس سوات یا را توضیح می دهیم. ماتریس SWOT به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به ‌طور سیستماتیک ، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی و تحلیل کنند.

سپس، ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی (IE Matrix) به ‌عنوان ابزاری برای ارزیابی و مقایسه معرفی می گردد. تحلیل عتاصر داخلی و خارجی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با در نظر گرفتن اهمیت و تأثیر هر یک از این موارد، تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کنند. در ادامه، طریقه وزن‌دهی به نقاط قوت و ضعف و روش‌های نرم ‌افزاری مناسب برای این کار نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در نهایت، فرآیند تعیین استراتژی و استفاده از ماتریس QSPM (Quantitative Strategic Planning Matrix)  برای ارزیابی و انتخاب بهترین استراتژی‌ها برای سازمان‌ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

شناسایی عوامل داخلی

بررسی عوامل داخلی یکی از مراحل کلیدی در تحلیل محیط داخلی هر سازمانی است که به آنها کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند. و بر اساس آن‌ها تصمیمات استراتژیک اتخاذ نمایند. عوامل داخلی به ویژگی‌ها و شرایطی اشاره دارند که درون یک سازمان وجود دارند و تأثیر مستقیم بر عملکرد و موفقیت آن دارند. در ادامه به طور مفصل به نحوه شناسایی عوامل داخلی می پردازیم.

 منابع انسانی گام اول

ارزیابی منابع انسانی به بررسی توانمندی‌ها و قابلیت‌های کارکنان می‌پردازد. سازمان باید به شناسایی مهارت‌ها، تخصص‌ها و تجربه‌های کارکنان بپردازد. این کار می‌تواند از طریق مصاحبه‌ها، نظرسنجی‌ها و ارزیابی‌های عملکرد انجام گردد.

فرهنگ سازمانی گام دوم

فرهنگ سازمانی تأثیر زیادی بر رفتارها و عملکرد کارکنان دارد. بررسی ارزش‌ها، باورها و رفتارهای مشترک در سازمان به شناسایی نقاط قوت و ضعف کمک می‌کند. ارزیابی سطح انگیزش و رضایت شغلی کارکنان می‌تواند به شناسایی مشکلات و زمینه‌های بهبود کمک کند.

 فرآیندها گام سوم

تحلیل فرآیندها به شناسایی و ارزیابی کارایی و اثربخشی فرآیندهای کلیدی سازمان می‌پردازد که در ابندای امر شناسایی فرآیندهای کلیدی که در تولید محصولات یا ارائه خدمات نقش دارند، ضروری است.

ارزیابی کارایی و اثربخشی گام جهارم

سازمان باید کارایی و اثربخشی هر یک از فرآیندها را با استفاده از شاخص‌های کلیدی عملکرد ارزیابی کند. بررسی نقاط ضعف و مشکلات موجود در هر فرآیند به سازمان کمک می‌کند تا زمینه‌های بهبود را شناسایی کند.

  منابع مالی گام پنجم

تحلیل مالی به بررسی وضعیت مالی سازمان و منابع مالی موجود می‌پردازد. تحلیل وضعیت مالی شامل بررسی صورت‌های مالی، درآمدها، هزینه‌ها و سودآوری است. بررسی جریان نقدی ورودی و خروجی به سازمان این امکان را می‌دهد که توانایی تأمین مالی پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها را ارزیابی کند. شناسایی منابع مالی موجود و قابلیت‌های تأمین مالی برای پروژه‌های آینده نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

فناوری گام ششم

فناوری به بررسی فناوری‌های موجود و قابلیت‌های فنی سازمان می‌پردازد، سازمان باید فناوری‌های موجود در فرآیندهای خود را شناسایی کند. بررسی قابلیت‌های فنی سازمان به شناسایی نقاط قوت و ضعف در زمینه فناوری کمک می‌کند. پیش‌بینی نیازهای فناوری در آینده و برنامه‌ریزی برای به‌روزرسانی و ارتقاء فناوری‌های موجود نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

ساختار سازمانی گام هفتم

تحلیل ساختار سازمانی به بررسی نحوه تقسیم‌بندی وظایف و مسئولیت‌ها، ارتباطات بین واحدهای در سازمان می‌پردازد. بررسی اینکه آیا ساختار سازمانی به خوبی از اهداف و استراتژی‌های سازمان پشتیبانی می‌کند یا خیر بسیار مهم است. پس از جمع‌آوری اطلاعات از مراحل فوق، سازمان باید داده‌ها را تجزیه و تحلیل کند. تهیه گزارشی جامع از یافته‌ها و نتایج تحلیل به مدیران کمک می‌کند تا تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کنند.

شناسایی عوامل خارجی

در واقع شناسایی عوامل خارجی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرصت‌ها و تهدیدهای محیط بیرونی را  بهتر درک کنند. عوامل خارجی به شرایط و متغیرهایی اشاره دارند که خارج از کنترل یک سازمان قرار دارند و شامل جنبه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فناوری، محیط زیستی و رقابتی هستند و می‌توانند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد، تصمیم‌گیری و استراتژی‌های آن تأثیر بگذارند. امروزه،  سازمان‌ها باید به‌طور مداوم به تحلیل و ارزیابی مولفه های خارجی بپردازند تا بتوانند به‌خوبی با چالش‌ها و فرصت‌های موجود در محیط کسب ‌وکار خود مواجه گردند. در ادامه به روند ارزیابی فاکتورهای خارجی در این مقاله می پردازیم.

تحلیل عوامل اقتصادی مرحله اول

ارزیابی عوامل اقتصادی به وضعیت کلی و نرخ رشد اقتصادی کشور یا منطقه‌ای که سازمان در آن فعالیت می‌کند می پردازد. عوامل اقتصادی شامل متغیرهای کلان اقتصادی هستند که می‌توانند بر روی تقاضا، هزینه‌ها، استراتژی‌ها و در نهایت بر موفقیت یا شکست یک سازمان تأثیر بگذارند. درک عوامل  اقتصادی هر کسب‌وکاری ضروری است تا بتواند به‌طور مؤثر به چالش‌ها و فرصت‌های موجود پاسخ دهد. همچنین نرخ تورم و بیکاری بر قدرت خرید مشتریان و هزینه‌های تولید تاثیر می گذارد. رشد اقتصادی مثبت معمولاً به افزایش درآمد خانوارها و تقاضا برای کالاها و خدمات منجر می‌شود. در مقابل، رکود اقتصادی می‌تواند به کاهش فروش و سود سازمان‌ها منجر شود و به بیکاری و ناپایداری اجتماعی دامن بزند.

تحلیل محیط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مرحله دوم

به طور کلی تغییرات در ترکیب جمعیت،  همچنین در سبک زندگی، رفتارها و ترجیحات مصرف‌کنندگان  در تحلیل های اجتماعی و فرهنگی بررسی می گردد. همچنین آگاهی اجتماعی و درک مسائل زیست‌محیطی بر تصمیمات خرید مشتریان موثر است. از آنجایی که سیاست‌های دولتی بر صنعت و بازار تاثیری می گذارند، برای ارزیابی مسائل سیاسی، ثبات در سیاست های کلی کشور و تاثیر آن بر محیط کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری را در نظر می گیریم.

تحلیل محیط تکنولوژیک مرحله سوم

تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر فرآیند کسب‌وکار بررسی می گردد. نوآوری‌های فناوری و تأثیر آن‌ها بر صنعت و بازار برای شناسایی محیط  تکنولوژیک بکار می روند. همچنین رقبای جدید و تغییرات در فناوری‌های موجود را در نظر می گیریم.

تحلیل محیط رقابتی مرحله چهارم

تحلیل محیط رقابتی به بررسی و ارزیابی عوامل و نیروهایی می‌پردازد که بر رقابت در یک صنعت خاص تأثیر می‌گذارند. این تحلیل معمولاً شامل شناسایی رقبا، ارزیابی نقاط قوت و ضعف آن‌ها و بررسی استراتژی‌های بازار است.

یکی از ابزارهای رایج در این تحلیل، مدل پنج نیروی پورتر است. این مدل شامل تهدید ورود رقبای جدید، قدرت چانه‌زنی تأمین‌کنندگان، قدرت چانه‌زنی خریداران، تهدید محصولات جانشین و شدت رقابت در صنعت می‌شود. با درک این نیروها، سازمان‌ها می‌توانند استراتژی‌های مؤثرتری برای رقابت در بازار تدوین کنند و به بهینه‌سازی منابع و افزایش سهم بازار خود بپردازند. در نهایت، تحلیل محیط رقابتی به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا تهدیدها و فرصت‌های موجود را شناسایی کرده و تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

تجریه و تحلیل داده ها

پس از جمع‌آوری اطلاعات از عوامل داخلی و خارجی، سازمان باید داده‌ها را تجزیه و تحلیل کند و یک گزارش جامع از یافته‌ها و نتایج تحلیل آماده کنیم. این نتایج به مدیران کمک می کند تا تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کنند.

در ادامه به منظور درک و آشنایی بیشتر شما با انواع مختلف مولفه های داخلی و خارجی، نمونه های از  نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها در سازمان های مختلف بر اساس سه استاندارد ایزو 9001، ایزو 45001 و ایزو 14001 را بررسی می کنیم. نقاط قوت  (Strengths)که همان ویژگی‌ها و قابلیت‌های مثبت سازمان هستند. نقاط ضعف (Weaknesses) به ویژگی‌ها و قابلیت‌های منفی سازمان اشاره دارد که می‌تواند در دستیابی به اهداف آنها آسیب برساند. فرصت‌ها (Opportunities) به عواملی اشاره دارد که می‌تواند به سازمان کمک کند تا رشد کند و به اهداف خود برسد.

نقاط قوت استاندارد مدیریت کیفیت

وجود یک سیستم مدیریت کیفیت قوی که فرآیندها را به‌خوبی مستند کرده و بهبود مستمر را در نظر دارد. توانایی سازمان در برآورده کردن نیازها و انتظارات مشتریان که منجر به افزایش وفاداری مشتریان می‌شود. وجود برنامه‌های آموزشی منظم برای کارکنان که مهارت‌ها و دانش آن‌ها را بهبود می‌بخشد.

نقاط قوت استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی

وجود پروتکل‌های ایمنی و بهداشت شغلی که خطرات را شناسایی و مدیریت می‌کند.فرهنگ ایمنی قوی در سازمان که کارکنان را به رعایت اصول ایمنی تشویق می‌کند. سیستم‌های مؤثر برای گزارش‌دهی حوادث و پیگیری نتایج آن‌ها از جمله تقاط قوت استاندارد 45001 است.

نقاط قوت استاندارد مدیریت محیط زیست

سیاست‌های زیست‌محیطی قوی و تعهد به کاهش اثرات منفی بر محیط زیست در سازمان اتخاذ گردد. استفاده بهینه از منابع طبیعی و برنامه‌های مدیریت پسماند در اهداف سازمان لحاظ گردد. سیستم‌های مؤثر برای پایش و گزارش‌دهی اثرات زیست‌محیطی در سازمان اجرا گردند. مواردی که بیان کردیم نمونه هایی از نقاط قوت ایزو 14001 است.

نقاط ضعف استاندارد ایزو 9001

ناکافی بودن مستندات و فرآیندها که می‌تواند منجر به عدم انسجام در عملکرد شود.جمع‌آوری و تحلیل کافی بازخورد مشتریان برای بهبود محصولات و خدمات انجام گردد. ضعف در ارتباطات بین واحدهای مختلف سازمان را می توان از جمله نقاط ضعف Iso 9001 در نظر بگیریم.

نقاط ضعف استاندارد ایزو 45001

خطرات ایمنی و بهداشت شغلی شناسایی گردند. برنامه‌های آموزشی در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی اجرا گردد.حوادث و شبهه حوادث پیگیری و تحلیل گردند در صورتی که هر یک از مواردی را که بیان کردیم در یک سازمان رعایت نشوند می توانیم به عنوان نقاط ضعف سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای آنها را در نظر بگیریم.

نقاط ضعف استاندارد ایزو 14001

کمبود منابع مالی برای اقدامات زیست ‌محیطی، عدم آگاهی کارکنان از مسائل زیست‌محیطی و عدم پایش منظم اثرات زیست‌محیطی از جمله نقاط ضعف در پیاده سازی سیستم مدیریت زیست محیطی در یک سازمان به حساب می آیند.

فرصت های استاندارد 9001

از جمله فرصت های کاربردی در ایزو مدیریت کیفیت که در اکثر سازمانها کاربرد دارند می توان به مواردی همچون گسترش به بازارهای جدید با ارائه محصولات و خدمات با کیفیت، امکان توسعه و نوآوری در محصولات و خدمات برای برآوردن  نیازهای متغیر مشتریان و همکاری‌های مؤثر با تأمین‌کنندگان برای بهبود کیفیت مواد اولیه را نام برد.

فرصت های استاندارد 45001

افزایش آگاهی عمومی از مسائل مربوط به ایمنی و بهداشت شغلی، فرصت برای استفاده از فناوری‌های نوین برای بهبود ایمنی در محیط کار و امکان دریافت حمایت‌های دولتی برای پروژه‌های ایمنی و بهداشت شغلی از موارد مهم برای کسب فرصت ها در ISO 45001  هستند.

فرصت های استاندارد 14001

افزایش تقاضا برای محصولات پایدار، حمایت‌های مالی برای پروژه‌های زیست‌محیطی و فراهم اوری بستری جهت همکاری با سازمان‌های غیر دولتی و محیط زیستی از موارد مهم در تحلیل فرصت های سیستم مدیریت زیست محیطی می باشد.

 بررسی تهدیدها در ایزو 9001

وجود رقبا و فشار بازار که می‌تواند بر سهم بازار سازمان تأثیر بگذارد وهمچنین تغییرات سریع در نیازها و ترجیحات مشتریان که می‌تواند بر کیفیت خدمات اثرگذار باشد، تهدیدات ناشی از تحریم‌ها و محدودیت‌های تجاری که می‌تواند تأمین مواد اولیه را مشکل کند از موارد مهم در تهدید های سیستم مدیریت کیفیت هستند.

بررسی تهدیدها در ایزو 45001

در بررسی تهدیدها در سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی می تواتیم به مواردی همچون افزایش حوادث و صدمات شغلی که می‌تواند به اعتبار سازمان آسیب بزند، تغییرات در قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت که ممکن است سازمان را تحت فشار قرار دهد و نقص در سیستم‌های ایمنی که می‌تواند منجر به حوادث جدی گردند اشاره کنیم.

بررسی تهدیدها در ایزو 14001

تأثیرات منفی تغییرات اقلیمی بر عملیات و منابع سازمان مورد توجه قرار گیرد، افزایش مقررات و الزامات زیست‌محیطی که ممکن است هزینه‌های سازمان را افزایش دهد و در نهایت افزایش آگاهی عمومی که می‌تواند فشار بیشتری به سازمان‌ها وارد کند تا عملکرد زیست‌محیطی خود را بهبود بخشند نمونه هایی از تهدیدها در سیستم مدیریت محیط زیست به حساب می آیند.

برای آشنایی با متن فارسی استاندارد ایزو 45001 و نحوه پیاده سازی استاندارد 45001 تلفن 79165-021 شرکت سیستم کاران تماس حاصل نمایید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه اخذ گواهینامه های ایزو 14001و همچنین برای اطلاع از نحوه پیاده سازی استاندارد 14001 با شماره 09198386295 در تلگرام یا ایتا یا واتساپ چت نمایید.

ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی چیست؟

خیلی از کاربران می پرسند که ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی چیست؟ ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی (IE Matrix) ابزاری است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف داخلی و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای خارجی را به‌صورت همزمان ارزیابی کنند. این ماتریس به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که وضعیت کلی خود را در یک نمودار ساده و قابل فهم مشاهده کنند و بر اساس آن، تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کنند.

فرایند تدوین ماتریس  عوامل داحلی و خارجی

به منظور تعیین ساختار عوامل داخلی و خارجی ابتدا، سازمان باید عوامل داخلی و خارجی را شناسایی کند و برای هر یک از آن‌ها وزن و امتیاز تعیین کند. این امتیاز می‌تواند بر اساس اهمیت و تأثیر هر عامل بر عملکرد سازمان باشد. پس از تعیین امتیاز برای هر عامل، نمره کل برای هر بخش محاسبه می‌شود.

این نمره‌ها به سازمان کمک می‌کند تا وضعیت کلی خود را در هر بخش از ماتریس مشخص کند. پس از پر کردن ماتریس، سازمان باید نتایج را تحلیل کند و بر اساس آن، استراتژی‌های مناسب را تعیین کند. این تحلیل می‌تواند شامل شناسایی نقاط قوت و ضعف کلیدی و فرصت‌ها و تهدیدهای اصلی باشد.

به طور کلی ماتریس IE از دو محور تشکیل شده است. محور افقی که نمایانگر عوامل داخلی است که شامل نقاط قوت و ضعف سازمان می‌باشد و محور عمودی نمایانگر عوامل خارجی است که شامل فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی می‌باشد.

ماتریس  عوامل داخلی و خارجی به چهار بخش تقسیم می‌شود:

 ضعف‌های داخلی و تهدیدهای خارجی که در این بخش، سازمان با چالش‌های جدی مواجه است و نیاز به اقدامات فوری دارد.

ضعف‌های داخلی و فرصت‌های خارجی که در این حالت، سازمان می‌تواند از فرصت‌های موجود بهره‌برداری کند، اما نیاز به تقویت نقاط ضعف دارد.

نقاط قوت داخلی و تهدیدهای خارجی هستند که سازمان می‌تواند با استفاده از نقاط قوت خود به مقابله با تهدیدهای خارجی بپردازد.

 نقاط قوت داخلی و فرصت‌های خارجی این بخش نشان‌دهنده وضعیت ایده‌آل است که سازمان می‌تواند از نقاط قوت خود برای بهره‌برداری از فرصت‌ها استفاده کند.

ماتریس سوات

در واقع ماتریس SWOT ابزاری است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای خود را شناسایی و تحلیل کنند. این ماتریس به‌عنوان یک ابزار تحلیلی، به مدیران و تصمیم‌گیرندگان کمک می‌کند تا تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کنند.

برای تحلیل ماتریس سوات ابتدا به شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات در مورد نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها می پردازیم سپس سازمان ها  این نتایج را در یک ماتریس سوات جمع‌آوری کنند. بر اساس تحلیل انجام شده، سازمان می‌تواند استراتژی‌های مناسب را برای بهره‌برداری از نقاط قوت و فرصت‌ها و همچنین مدیریت نقاط ضعف و تهدیدها تدوین کند.

نمره جذابیت برای ماتریس SWOT

در واقع نمره جذابیت به سازمان‌ها کمک می‌کند تا اهمیت نسبی هر یک از نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها را مشخص کنند. برای تعیین نمره جذابیت، معیارهای مشخصی برای ارزیابی جذابیت هر یک از عوامل تعریف می گردد. این معیارها می‌توانند شامل تأثیر بر سودآوری، تأثیر بر رشد، و تأثیر بر تصویر برند باشند. سپس به هر یک از نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها بر اساس معیارهایی که تعریف گردید، امتیاز می دهیم. برای این کار می‌توانیم از مقیاس 1 تا 5 استفاده کنیم، که در آن 1 به معنای عدم جذابیت و 5 به معنای جذابیت بسیار بالا است.

پس از امتیازدهی به هر عامل، نمره  جذابیت کل برای هر بخش محاسبه می‌شود. این نمره می‌تواند با جمع کردن امتیازهای هر عامل به دست آید و سپس با یک ضریب جذابیت (که به‌طور معمول بین 1 تا 5 است) ضرب شود. سپس به تحلیل نتایج می پردازیم. نتایج نمرات جذابیت به سازمان کمک می‌کند تا نقاط قوت و فرصت‌های جذاب را شناسایی کند و بر این اساس، استراتژی‌های مناسب را تدوین نماید.

یکی از کاربردهای تدوین برنامه استراتژی با SWOT برای پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت در سازمانها است. جهت اخذ گواهینامه ایزو 9001 معتبر با شماره 79165-021 تماس بگیرید. همچنین در صورت وجود سئوال در مورد تدوین برنامه استراتژی با SWOT با شماره 09198386295 از طریق چت در تلگرام یا ایتا و یا واتساپ با کارشناسان ما در میان بگذارید. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به لینک تدوین برنامه استراتژی با SWOT مراجعه نمایید.

انواع استراتژی‌ها

برای ادامه روند درک سازمان و محیط آن بایستی استراتژی تعریف کنیم. استراتژی‌های سازمانی می‌توانند به چند دسته کلی تقسیم شوند در زیر به تفصیل به بررسی انواع استراتژی خواهیم پرداخت. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله مدیریت استراتژیک را بخوانید.

استراتژی محافظه‌کارانه  (Conservative Strategy)

این استراتژی به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا با استفاده از نقاط قوت خود، از تهدیدات موجود به‌طور فعال جلوگیری کنند. در این استراتژی، سازمان به دنبال حفظ وضعیت موجود و کاهش ریسک‌ها است. برای مثال، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد که به بازارهای جدید وارد نشود و به جای آن، بر روی بهبود کیفیت محصولات فعلی تمرکز کند. استراتژی محافظه‌کارانه به شناسایی نقاط قوت کلیدی می پردازد که می‌توانند به سازمان کمک کنند تا از تهدیدات جلوگیری کند.

استراتژی تهاجمی  (Aggressive Strategy)

این استراتژی به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که با استفاده از نقاط قوت خود، به بهره‌برداری از فرصت‌های موجود بپردازند. در این استراتژی، سازمان با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید و نوآورانه، به دنبال رشد و توسعه است. در استراتژی تهاجمی به  شناسایی نقاط قوت کلیدی می پردازیم که می‌توانند به سازمان کمک کنند تا از فرصت‌های جدید بهره‌برداری کند.

استراتژی انفعالی (Defensive Strategy)

این استراتژی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به مدیریت نقاط ضعف خود بپردازند و از تهدیدات جلوگیری کنند. در این استراتژی، سازمان باید اقداماتی انجام دهد تا از آسیب‌های ناشی از تهدیدات جلوگیری کند.

در استراتژی انفعالی نقاط ضعف کلیدی که می‌توانند به سازمان آسیب برسانند، تهدیدات موجود و ارزیابی تأثیر آن‌ها بر سازمان بررسی گردند. تدوین استراتژی‌هایی که به سازمان کمک کند تا نقاط ضعف خود را تقویت کند و از تهدیدات جلوگیری نماید.

استراتژی رقابتی (Competitive Strategy)

این استراتژی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از نقاط قوت خود، به رقابت با سایر سازمان‌ها بپردازند. در این استراتژی، سازمان باید به دنبال شناسایی و تحلیل رقبای خود باشد و اقداماتی انجام دهد تا از آن‌ها پیشی بگیرد. نحوه پیدا کردن استراتژی رقابتی،شناسایی نقاط قوت کلیدی که می‌توانند به سازمان کمک کنند تا در رقابت با سایر سازمان‌ها برتری یابد.

 ماتریس QSPM یا ماتریس ارزیابی کمی

ماتریس ارزیابی کمی ( QSPM (Quantitative Strategic Planning Matrix ابزاری است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا استراتژی‌های مختلف را به‌ صورت کمی ارزیابی کنند و بهترین گزینه را انتخاب کنند. مراحل استفاده از ماتریس QSPM به‌ این صورت است که ابتدا سازمان باید استراتژی‌های مختلفی که بر اساس تحلیل SWOT شناسایی، جمع‌آوری کند.

نحوه اجرای ماتریس ارزیابی کمی

در ادامه درک سازمان و محیط آن سازمان باید عوامل کلیدی موفقیت را شناسایی کند که بر موفقیت استراتژی‌ها تأثیر می‌گذارند. این عوامل می‌توانند شامل نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها باشند. به هر یک از استراتژی‌ها بر اساس عوامل کلیدی موفقیت امتیاز دهید. برای این کار می‌توانید از مقیاس 1 تا 4 استفاده کنید، که در آن 1 به معنای عدم تأثیر و 4 به معنای تأثیر بسیار بالا است .پس از امتیازدهی به هر استراتژی، نمره کل برای هر یک از آن‌ها محاسبه می‌شود.

این نمره می‌تواند با جمع کردن امتیازهای هر عامل به دست آید.نتایج نمرات به سازمان کمک می‌کند تا بهترین استراتژی را شناسایی کند و بر اساس آن، تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کند. پس از انتخاب بهترین استراتژی، سازمان باید آن را اجرا کند و بر اساس نتایج، به‌طور دوره‌ای آن را ارزیابی و به‌روزرسانی کند.

ماتریس استراتژی در درک سازمان و محیط آن

به طورکلی ماتریس هایی که در مقاله درک سازمان و محیط آن به تفصیل به بررسی و تحلیل آنها پرداختیم ابزارهای مؤثری هستند که به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا به درک بهتری از وضعیت خود برسند و بر اساس آن، استراتژی‌های مناسب برای بهبود عملکرد و افزایش رضایت مشتری تدوین کنند. این فرآیند نه‌تنها به شناسایی مشکلات موجود کمک می‌کند، بلکه زمینه‌های بهبود و رشد را نیز شناسایی می‌کند. با پیگیری و ارزیابی مداوم، سازمان‌ها می‌توانند به بهبود مستمر و دستیابی به اهداف خود بپردازند.

امیدواریم مقاله درک سازمان و محیط آن ، بتواند به مدیران و تصمیم‌گیرندگان کمک کند تا با استفاده از ابزارهای مناسب، به بهبود عملکرد و افزایش رضایت مشتری بپردازند.

جهت دریافت مستندات مربوط به نحوه پیاده سازی بند 4-1 که درک سازمان و محیط آن است با کارشناسان ما در سیستم کاران با تلفن 79165-021 تماس حاصل نمایید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد درک سازمان و محیط آن و دریافت گواهینامه های ایزو  با شماره 09198386295 در تلگرام یا ایتا یا واتساپ چت نمایید.