نمونه خط مشی HSE نحوه تدوین خط مشی ایمنی ،بهداشت شغلی و زیست محیطی HSE

خط مشی HSE روشنگر راه و نشان دهنده سیاستهای سازمان در رابطه با مسائل ایمنی ، بهداشت و محیط زیست  هست.  خط مشی HSE یک بیانیه در سطح عالی برای استقرار سیستم مدیریت HSE سازمان است. اکثر کارشناسان ایمنی برای تدوین این سند نیاز به یک نمونه خط مشی HSE دارند. ما در مقاله ” نمونه خط مشی HSE نحوه تدوین خط مشی ایمنی ،بهداشت شغلی و زیست محیطی HSE ” علاوه بر نمونه کاربردی ف دانش شما را افزایش می دهیم.

خط مشی HSE چون جز اسناد بالا دستی سازمان است باید توسط مدیریت عامل با همکاری همگان تنظیم و تدوین میگردد.

خط مشیHSE  باید به تمامی کارکنان ابلاغ شود تا بدین ترتیب در لایه های زیرین سازمان نیز تسری یابد. این خط مشی بایستی مانند نمونه خط مشی کیفیت Quality policy توسط تمامی افراد درک شود.

خط مشی HSE بیان کننده دیدگاه ها ، مقاصد و خواسته های مدیریت و اصول عملکرد و هدف از بهبود کارایی عملکرد HSE می باشد.

تعیین اهدافHSE  بر اساس بندها و اصول همین خط مشی HSE است. پس اولین قدم در راه پیاده سازی سیستم مدیریت بهداشت ، ایمنی و محیط زیست HSE تدوین خط مشی HSE میباشد.

برای آشنایی بیشتر با نحوه نگارش خط مشی HSE یک نمونه در زیر آوردیم.

خط مشی سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE-MS)

شرکت …………………………….

شرکت ……………………………………. بعنوان یکی از سازمانهای معتبر در زمینه ی …………………………………………………………………………. با ایجاد تفکر فرایندگرا در کلیه سطوح سازمان در جهت برآورده ساختن الزامات قانونی و کارفرمایی و رعایت اصول بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی و همچنین سر لوحه قرار دادن شعار اول ایمنی و محیط زیست ، سپس کار، از طریق تامین خواسته ها و رضایت و اعتماد ذینفعان در حوزه HSE , خود را متعهد اصول زیر میداند.

۱- رعایت استانداردهای ملی و بین المللی و تلاش درجهت افزایش سطح HSE

۲- توسعه منابع انسانی ازطریق بکارگیری نیروی متخصص آموزش دیده و اثربخش علی الخصوص درحوزه های بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی

۳- فراهم نمودن محیط کار ایمن و بهداشتی و ایجاد مشارکت بین همکاران درتصمیم گیری های سازمانی

۴-گسترش استفاده از تجهیزات ، فناوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده بهینه از تجهیزات موجود در جهت ارتقای HSE

۵- بهبود مداوم سطح HSE

۶- فراهم نمودن شرایط همکاری و مشارکت با طرفهای  خارج از سازمانی و قانونی و حکومتی مرتبط با HSE

بمنظور دستیابی به اصول بالا این شرکت سیستم بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی را منطبق با الگوی استاندارد HSE-MS در کلیه سطوح به اجرا در آورده و بطور مداوم خود را نسبت به بهبود مستمر و اثر بخشی سیستم متعهد میداند. همچنین سازمان در ابتدای هرسال نسبت به تعیین اهداف بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی در راستای این خط مشی اقدام نموده و با بازنگری از طریق پایش و اندازه گیری و تحلیل، میزان تحقق اهداف بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی را بررسی میکند. اینجانب با اعتقاد کامل و عزمی راسخ از این سیستم پشتیبانی نموده و از همه همکاران انتظار دارم ضمن درک صحیح آن در جهت برآورده ساختن خواسته های استاندارد و شکل گیری سیستم بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی تلاش نمایند. جهت پیشبرد این سیستم و بمنظور حصول اطمینان از کارایی و اثربخشی آن به نماینده مدیریت در امور HSE اختیارات لازم تفویض شده است.

نام و امضا مدیر عامل

خط مشی HSE-MS و تعهد و فرهنگ

نگاه به مسائل ایمنی ، بهداشت و محیط زیست بطور همزمان و پیاده سازی سیستم مدیریتHSE-MS  باعث هماهنگی و کارایی بیشتر برنامه های حفاظتی در زمینه های ایمنی ، بهداشتی و زیست محیطی خواهد شد. ایجاد تفکر و فرهنگ HSE در اجرای یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت بواسطه تدوین خط مشی HSE شروع میشود. تا زمانیکه فرهنگ و تفکر و دیدگاه HSE-MS در سازمان نهادینه نشود، عملا هیچ کاری پیش نخواهد برد.

سیاست HSE که توسط رهبر سازمان ابلاغ میگردد بایستی توسط همان رهبر و سایر مدیران تصمیم گیرنده حمایت و پشتیبانی شود. کارشناسان HSE برای تدوین این خط مشی گاهی بطور همزمان به خط مشی IMS رو می آورند. خط مشی سیستم مدیریت یکپارچه میتواند در بر گیرنده HSE باشد. برای بررسی خط مشی IMS بر روی مطلب نمونه خط مشی سیستم مدیریت یکپارچه IMS کلیک نمایید.

کاربرد خط مشی HSE-MS چیست؟

شرکتها و سازمانها جهت دریافت گواهینامه HSE-MS نیازمند مستندسازی و اجرای کی سری فرایندهای الزامی استاندارد ایمنی ، بهداشت و محیط زیست هستند.

اخذ گواهینامه HSE در اولین گامش نیازمند تهیه و تدوین خط مشی HSE هست. این سند در ممیزی صدور گواهی و ممیزی های سالیانه بطور جدی بررسی می گردد. لذا کاربرد این سند بسیار ضروری هست. حتی برخی کارفرمایان برای شرکتهای پیمانکار خود ارایه این خط مشی را الزامی می کنند.

HSE-MS Policy نام لاتین خط مشی اچ اس ای میباشد. برخی کاربران همچنان از لفظ لاتین استفاده میکنند.

نحوه تهیه و تدوین خط مشی HSE

تهیه و تدوین خط مشی HSE-MS (Health, Safety, and Environment Management System) یک فرآیند پیچیده و چند مرحله‌ای است که به منظور ایجاد یک محیط کاری ایمن، سالم و پایدار طراحی شده است. این سیستم به سازمان‌ها کمک می‌کند تا خطرات را شناسایی کنند، ریسک‌ها را کاهش دهند و به بهبود عملکرد کلی خود بپردازند. در ادامه، مراحل مختلف تهیه و تدوین این خط مشی به تفصیل بیان می‌شود.

1. تعهد مدیریت در خط مشی HSE

حمایت و تعهد:

مدیریت ارشد باید به وضوح حمایت و تعهد خود را نسبت به پیاده‌سازی HSE-MS اعلام کند. این تعهد شامل تخصیص منابع مالی، انسانی و زمانی لازم برای پیاده‌سازی سیستم است. بدون حمایت قوی از سوی مدیریت، پیاده‌سازی مؤثر HSE-MS دشوار خواهد بود.

ایجاد فرهنگ ایمنی:

مدیریت باید به ایجاد فرهنگی از ایمنی و مسئولیت‌پذیری در سازمان بپردازد. این فرهنگ می‌تواند با برگزاری جلسات آموزشی، برقراری ارتباطات مؤثر و تشویق کارکنان به مشارکت در فرآیندهای ایمنی تقویت شود. همچنین، باید فضایی ایجاد شود که کارکنان احساس کنند می‌توانند به راحتی خطرات را گزارش کنند و در بهبود ایمنی مشارکت داشته باشند.

2. شناسایی و ارزیابی خطرات

تحلیل ریسک:

شناسایی خطرات بالقوه و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با فعالیت‌های سازمان یکی از مراحل کلیدی در تدوین خط مشی HSE است. این مرحله می‌تواند شامل بررسی سوابق حوادث گذشته، مشاوره با کارشناسان ایمنی و استفاده از ابزارهای ارزیابی ریسک باشد.

تعیین اولویت‌ها:

بر اساس نتایج تحلیل ریسک، اولویت‌بندی خطرات و تعیین اقداماتی برای کاهش یا کنترل آنها بسیار مهم است. این اقدام می‌تواند شامل شناسایی خطرات با بالاترین سطح ریسک و تمرکز بر روی آنها باشد تا اقدامات پیشگیرانه به‌طور مؤثرتری انجام شود.

3. تعیین اهداف و مقاصد

توسعه اهداف SMART:

اهداف باید مشخص، قابل اندازه‌گیری، قابل دستیابی، مرتبط و زمان‌بندی شده (SMART) باشند. به عنوان مثال، “کاهش تعداد حوادث به 20% در سال آینده” یک هدف SMART است. این اهداف باید به وضوح بیانگر آنچه که سازمان می‌خواهد به آن دست یابد، باشند.

مشارکت کارکنان:

جلب نظرات و پیشنهادات کارکنان در تعیین اهداف، به افزایش تعهد آنها کمک می‌کند. این مشارکت می‌تواند از طریق برگزاری جلسات گروهی، نظرسنجی‌ها یا کارگاه‌های آموزشی انجام شود. کارکنان معمولاً بهترین منبع اطلاعات در مورد خطرات و چالش‌های موجود در محیط کار هستند.

4. تدوین سیاست HSE

نوشتن خط مشی HSE :

خط مشی HSE باید شامل اهداف کلی، تعهدات سازمان به ایمنی و محیط زیست، و اصول کلی مدیریت HSE باشد. این خط مشی باید به گونه‌ای نوشته شود که برای تمامی کارکنان قابل فهم و دسترسی باشد. استفاده از زبان ساده و واضح در نوشتن خط مشی بسیار مهم است. استفاده از نمونه خط مشی HSE فوق می تواند راهنمای خوبی برای شما باشد. نمونه خط مشی HSE فوق فقط جنبه آموزشی دارد و متناسب با سازمان خودتان تغییرش بدهید.

انتشار خط مشی HSE :

خط مشی باید به تمامی کارکنان اطلاع‌رسانی شود و در دسترس آنها قرار گیرد. این می‌تواند از طریق جلسات آموزشی، وب‌سایت داخلی سازمان یا تابلوهای اطلاع‌رسانی انجام شود. همچنین، باید اطمینان حاصل شود که تمامی کارکنان از محتوای خط مشی آگاه هستند و آن را درک می‌کنند.

5. برنامه‌ریزی و اجرای اقدامات

توسعه برنامه‌های عملیاتی:

برنامه‌های عملیاتی شامل رویه‌ها، دستورالعمل‌ها و فرآیندهای لازم برای پیاده‌سازی خط مشی HSE هستند. این برنامه‌ها باید به وضوح تعیین کنند که چه اقداماتی باید انجام شود و چه کسی مسئول آن است. همچنین، باید زمان‌بندی مشخصی برای اجرای این اقدامات تعیین شود.

آموزش و توانمندسازی کارکنان:

ارائه آموزش‌های لازم به کارکنان برای آشنایی با خط مشی و رویه‌های HSE بسیار حیاتی است. این آموزش‌ها باید به صورت منظم و مطابق با نیازهای سازمان به‌روز شوند. همچنین، باید اطمینان حاصل شود که کارکنان توانایی لازم برای شناسایی خطرات و واکنش مناسب در شرایط بحرانی را دارند.

6. نظارت و ارزیابی

بازرسی و نظارت:

انجام بازرسی‌های دوره‌ای برای ارزیابی رعایت خط مشی HSE و شناسایی نقاط ضعف از اهمیت بالایی برخوردار است. این بازرسی‌ها می‌توانند شامل بررسی سوابق حوادث، مصاحبه با کارکنان و مشاهده فعالیت‌ها باشند. همچنین، باید اطمینان حاصل شود که تمامی کارکنان از نتایج بازرسی‌ها آگاه هستند و در صورت نیاز اقدامات اصلاحی انجام می‌شود.

ارزیابی عملکرد:

بررسی و ارزیابی مستمر عملکرد سیستم HSE یکی از ارکان اصلی مدیریت ایمنی و بهداشت است. این ارزیابی باید شامل تجزیه و تحلیل داده‌ها، شناسایی روندها و بررسی تأثیر اقدامات انجام شده باشد. همچنین، باید از نتایج این ارزیابی‌ها برای بهبود مستمر سیستم استفاده شود.

7. بهبود مستمر

شناسایی نقاط ضعف:

شناسایی نقاط ضعف و اعمال تغییرات لازم برای بهبود سیستم باید به صورت یک چرخه دائمی انجام شود. این فرآیند باید شامل تجزیه و تحلیل نتایج ارزیابی‌ها، بازرسی‌ها و نظرات کارکنان باشد.

بازنگری خط مشی HSE

خط مشی HSE باید به طور منظم بازنگری و به‌روزرسانی شود تا با تغییرات در شرایط سازمان، قوانین و مقررات و نیازهای کارکنان همخوانی داشته باشد. این بازنگری‌ها باید شامل بررسی تأثیر تغییرات جدید بر روی سیستم و ارزیابی نیاز به اصلاحات باشد.

تهیه و تدوین خط مشی HSE-MS یک فرآیند چند مرحله‌ای است که نیازمند تعهد و همکاری تمامی سطوح سازمان است. با پیاده‌سازی این خط مشی، سازمان می‌تواند به بهبود ایمنی، بهداشت و حفاظت از محیط زیست دست یابد و در عین حال به افزایش بهره‌وری و رضایت شغلی کارکنان کمک کند. از آنجا که هر سازمان ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارد، مهم است که خط مشی HSE به‌طور خاص برای شرایط و محیط آن سازمان طراحی و تدوین شود.

همچنین، توجه به تغییرات محیطی، قوانین و مقررات جدید و نیازهای کارکنان در طول زمان، به سازمان کمک می‌کند تا به‌طور مداوم بهبود یابد و در برابر چالش‌های جدید مقاوم‌تر شود. در نهایت، موفقیت در پیاده‌سازی HSE-MS به ایجاد یک محیط کاری ایمن و سالم منجر خواهد شد که نه تنها به نفع کارکنان بلکه به نفع سازمان و جامعه نیز خواهد بود.

خط مشی HSE – مسئولیت تدوین

تهیه و تدوین خط مشی HSE (مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست) یکی از فرآیندهای اساسی در هر سازمان است که به منظور ایجاد محیطی ایمن و سالم برای کارکنان و حفاظت از محیط زیست طراحی شده است. این فرآیند به همکاری و مشارکت تمامی سطوح و واحدهای مختلف سازمان نیاز دارد. در ادامه، به تفصیل به مسئولیت‌های مختلف در این زمینه پرداخته می‌شود.

1. مدیریت ارشد

تعهد و حمایت:

مدیریت ارشد نقش بسیار حیاتی در تهیه و تدوین خط مشی HSE ایفا می‌کند. این مدیریت باید به وضوح تعهد خود را به پیاده‌سازی و بهبود مستمر سیستم HSE اعلام کند. این تعهد شامل تخصیص منابع مالی، انسانی و زمان مناسب برای اجرای خط مشی است. بدون حمایت قوی از سوی مدیریت، پیاده‌سازی مؤثر HSE-MS دشوار خواهد بود.

رهبری و هدایت:

مدیریت ارشد باید به عنوان رهبر این فرآیند عمل کند و فرهنگ ایمنی را در سازمان ترویج دهد. این شامل ایجاد فضایی است که کارکنان در آن احساس امنیت کنند و بتوانند نظرات و پیشنهادات خود را بیان کنند. همچنین، مدیریت باید با برگزاری جلسات منظم و ارتباطات مؤثر، کارکنان را به مشارکت در فرآیندهای ایمنی تشویق کند.

2. واحد HSE (ایمنی، بهداشت و محیط زیست)

تدوین خط مشی اچ اس ای :

واحد HSE معمولاً مسئولیت اصلی تهیه و تدوین خط مشی HSE را بر عهده دارد. این واحد باید با استفاده از اطلاعات و داده‌های مربوط به خطرات و ریسک‌های موجود، خط مشی مناسبی را طراحی کند. این خط مشی باید شامل اهداف کلی، تعهدات سازمان به ایمنی و محیط زیست، و اصول کلی مدیریت HSE باشد.

تحلیل و ارزیابی:

واحد HSE باید خطرات و ریسک‌های مرتبط با فعالیت‌های سازمان را شناسایی و تحلیل کند. این مرحله شامل بررسی سوابق حوادث، مشاوره با کارشناسان و استفاده از ابزارهای ارزیابی ریسک است. بر اساس نتایج این تحلیل‌ها، اهداف و مقاصد HSE باید تعیین شود تا سازمان بتواند بهبودهای لازم را در این زمینه اعمال کند.

3. کارشناسان ایمنی و بهداشت

مشاوره و تخصص:

کارشناسان ایمنی و بهداشت باید در فرآیند تدوین خط مشی HSE مشارکت داشته باشند و نظرات تخصصی خود را ارائه دهند. این نظرات می‌تواند شامل شناسایی خطرات، پیشنهاد اقدامات پیشگیرانه و بهبود رویه‌ها باشد. همچنین، این کارشناسان باید به تجزیه و تحلیل داده‌ها و روندهای ایمنی بپردازند تا بهترین تصمیمات را اتخاذ کنند.

آموزش و توانمندسازی:

این کارشناسان باید به آموزش کارکنان در زمینه ایمنی و بهداشت بپردازند و اطمینان حاصل کنند که تمامی اعضای سازمان با خط مشی HSE آشنا هستند. آموزش‌های مستمر و به‌روز به کارکنان کمک می‌کند تا با خطرات آشنا شوند و توانایی لازم برای واکنش مناسب در شرایط بحرانی را پیدا کنند.

4. کارکنان

مشارکت و همکاری:

تمامی کارکنان باید در فرآیند تدوین و پیاده‌سازی خط مشی HSE مشارکت داشته باشند. این مشارکت می‌تواند از طریق ارائه نظرات، پیشنهادات و تجربیات شخصی در مورد خطرات و چالش‌های موجود باشد. کارکنان معمولاً بهترین منبع اطلاعات در مورد شرایط کاری و خطرات بالقوه هستند و نظرات آنها می‌تواند به بهبود خط مشی کمک کند.

رعایت خط مشی HSE-MS:

کارکنان موظفند که خط مشی HSE را رعایت کنند و در صورت مشاهده هرگونه خطر یا نقض، آن را گزارش دهند. این مسئولیت به ایجاد یک محیط کاری ایمن و سالم کمک می‌کند و نشان‌دهنده تعهد کارکنان به ایمنی و سلامت خود و همکارانشان است.

5. کمیته HSE

نظارت و ارزیابی:

کمیته HSE می‌تواند به عنوان یک نهاد نظارتی عمل کند که وظیفه آن ارزیابی عملکرد سیستم HSE و پیشنهاد بهبودهای لازم است. این کمیته معمولاً شامل نمایندگان از واحدهای مختلف سازمان، از جمله تولید، خدمات، و منابع انسانی است. این تنوع در کمیته به بررسی جامع‌تری از وضعیت ایمنی و بهداشت سازمان کمک می‌کند.

برگزاری جلسات:

کمیته HSE باید جلسات منظم برگزار کند تا پیشرفت‌ها، چالش‌ها و نیازهای جدید را مورد بررسی قرار دهد و تصمیمات لازم را اتخاذ کند. این جلسات می‌توانند به عنوان یک پلتفرم برای تبادل اطلاعات و تجربیات میان اعضای کمیته عمل کنند و به شناسایی نقاط ضعف و قوت سیستم HSE کمک کنند.

6. مشاوران و متخصصان خارجی

تخصص و تجربه:

در برخی موارد، سازمان‌ها ممکن است نیاز به مشاوره از متخصصان خارجی داشته باشند. این مشاوران می‌توانند با ارائه تجربیات و بهترین شیوه‌ها به سازمان کمک کنند تا خط مشی HSE خود را بهبود بخشد. این همکاری می‌تواند شامل ارزیابی مستقل از سیستم HSE و ارائه پیشنهادات برای بهبود باشد.

آموزش و کارگاه‌ها:

مشاوران خارجی همچنین می‌توانند کارگاه‌های آموزشی برای کارکنان و مدیریت برگزار کنند تا آگاهی و دانش لازم را در زمینه ایمنی و بهداشت افزایش دهند. این آموزش‌ها می‌توانند به توسعه مهارت‌های کارکنان در شناسایی و مدیریت خطرات کمک کنند.

نوشتن خط مشی HSE – مسئولیت همگان

تهیه و تدوین خط مشی HSE یک مسئولیت مشترک است که نیازمند همکاری و تعامل میان تمامی سطوح و واحدهای سازمان است. از مدیریت ارشد تا کارکنان، هر فرد باید نقش خود را در این فرآیند ایفا کند تا بتوان به یک خط مشی مؤثر و کارآمد دست یافت. با توجه به اینکه ایمنی و بهداشت در محیط کار به یک موضوع حیاتی تبدیل شده است، توجه به این مسئولیت‌ها می‌تواند به بهبود عملکرد سازمان و حفاظت از سلامت کارکنان و محیط زیست کمک کند. رعایت قوانین بین المللی و ملی و حکومتی مانند وزرات تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خط مشی HSE-MS ذکر میگردد.

موفقیت در پیاده‌سازی HSE-MS به ایجاد یک محیط کاری ایمن و سالم منجر خواهد شد که نه تنها به نفع کارکنان بلکه به نفع سازمان و جامعه نیز خواهد بود. این فرآیند نیازمند تعهد مستمر، ارزیابی و بهبود است تا سازمان بتواند به طور مداوم به استانداردهای بالای ایمنی و بهداشت دست یابد و در برابر چالش‌های جدید آماده باشد.

فرق خط مشی HSE-MS با خط مشی IMS

خط مشی HSE-MS بیانیه ای است که بیان کننده سیاست شرکت در مورد بهداشت، ایمنی و محیط زیست هست. اما خط مشی IMS سیاستهای شرکت را در قبال سه سیستم ایزو 9001 و 14001 و 45001 را تبیین می کند. هر سیستم مدیریتی مانند HSE نیز خط مشی خودش را دارد. تهیه و تدوین همه ی خط مشی ها بر عهده مدیریت عامل می باشد.

مرکز مشاوره و اطلاع رسانی سیستم کاران آماده ارائه هرگونه اطلاعات در زمینه سیستم مدیریت HSE اچ اس ایی و ارایه نمونه خط مشی HSE میباشد. همچنین این مرکز مجری صادر کننده انواع گواهینامه HSE ارزان و فوری در سطح ایران هست.

با ما حرفه ایی شوید

تلفن :   79165-021

سیستم کاران – سازمان مرکزی