گواهینامه ارگانیک Organic
مدرک ارگانیک یا گواهینامه ارگانیک Organic با لفظ لاتین Organic Certificate برای محصولات کشاورزی و دامی بدون استفاده از مواد افزودنی خارجی است.
گواهینامه ارگانیک یا گواهینامه اورگانیک یا گواهینامه Organic یک تصدیقی جهت ادعای تولید کننده مواد غذایی گیاهی یا حیوانی عاری از هر گونه افزودنی است. اخذ گواهینامه ارگانیک برای تولیدکنندگان مواد غذایی اهیمت زیادی دارد.
دریافت گواهینامه ارگانیک در کشورهای پیشرفته تقاضا و خواهان بیشتری دارد. برای همین نهادهای دولتی و غیر دولتی فراوانی در زمینه گواهینامه ارگانیک Organic فعالیت دارند.
اخذ گواهینامه ارگانیک Organic بایستی الزاما توسط مراجع ذیصلاح انجام گردد.
ارگانیک چیست؟
کشاورزی ارگانیک (زیستی)، سیستم مدیریت تولید جامع نگر است که بر اساس کاربرد حداقل نهاده های خارجی، عدم استفاده از کودها و آفت کش های مصنوعی می باشد. این سیستم باعث ارتقاء و بهبود اکوسیستم کشاورزی، شامل تنوع زیستی، چرخه های بیولوژیکی و فعالیت بیولوژیکی خاک می گردد.
در کشاورزی ارگانیک کاربرد عملیات مدیریتی بر استفاده از نهاده های تولید شده در خارج از مزرعه ارجحیت دارد. برای این منظور توجه به این اصل که در هر منطقه نظام متناسب با شرایط محلی آن منطقه باید توسعه یابد، دارای اهمیت است. این امر برای تکمیل عملکردهای خاص در سیستم با استفاده از روش های مکانیکی، بیولوژیکی و زراعی که با کاربرد مواد مصنوعی در تضاد است، انجام می پذیرد.
به دلیل آلودگی هایی که به طور کلی در محیط زیست وجود دارد با عملیات کشاورزی ارگانیک، نمی توان تضمین کرد که محصول تولید شده کاملاً عاری از بقایای مواد مضر است. کاربرد روش های ارگانیک آلودگی هوا، خاک و آب را به حداقل می رساند. هدف اولیه کشاورزی ارگانیک، سلامتی و بهره وری اجتماعات وابسته به حیات خاک، گیاه، حیوان و انسان است. گواهینامه ارگانیک Organic بر اساس تولید یک محصول ارگانیک صادر میگردد.
کاربرد گواهینامه ارگانیک
کاربرد واژه ی «ارگانیک» یا «زیستی» در برچسب گذاری یک فرآورده بیانگر این است که فرآورده مطابق با استانداردهای ارگانیک، تولید و به وسیله ی یک سازمان گواهی کننده، تایید شده است. در کشورهای مختلف، برای توصیف روش تولید ارگانیک واژه هایی مانند «بیولوژیکی» و «اکولوژیکی» را نیز به کار می برند. کاربرد گواهینامه ارگانیک Organic در بازارهای ملی و بین المللی اثربخشی بالایی دارد.
به طور کلی سیستم تولید ارگانیک با اهداف زیر طراحی میگردد:
حفظ و تقویت تنوع زیستی در کل سیستم،
افزایش فعالیت بیولوژیکی خاک،
حفظ حاصلخیزی پایداری خاک،
بازیافت پسماند با منشاء گیاهی، حیوانی به منظور برگشت مواد مغذی به زمین و در نتیجه به حداقل رساندن کاربرد منابع تجدید ناپذیر،
تکیه بر کاربرد منابع تجدیدپذیر محلی در سیستم سازمان یافته کشاورزی،
کاربرد صحیح خاک، آب، هوا برای به کاهش حداکثری آلودگی های حاصل از عملیات کشاورزی ، عمل آوری فرآورده های کشاورزی با تاکید بر روش های فرآیند دقیق به منظور پایداری و حفظ کیفیت ارگانیک محصولات در تمام مراحل، تعیین مدت زمان مناسب برای دوره ی تبدیل یا گذار که در هر مزرعه با در نظر گرفتن عوامل خاص منطقه ای، سابقه ی زمین، نوع محصول و دام می باشد.
محصول ارگانیک چیست؟
کشاورزی ارگانیک در میان شیوه های مختلف، یکی از روش هایی است که از محیط زیست محافظت می کند. سیستم تولید ارگانیک براساس استانداردهای خاص و دقیق تولید و با هدف دستیابی به اکوسیستم کشاورزی بهینه است که از نظر اجتماعی، بوم شناختی و اقتصادی، پایدار به شمار می رود.
الزامات تولید محصولات غذایی به روش ارگانیک با الزامات تولید سایر محصولات کشاورزی تفاوت دارد و در آن روش های اجرایی تولید، جزئی ذاتی از شناسایی ، برچسب گذاری و ادعای چنین محصولاتی است. محصول ارگانیک مشمول دریافت گواهینامه ارگانیک Organic نیز هست.
استاندارد ارگانیک راهنما ارگانیک
اهداف کلی الزامات راهنما یا استاندارد ارگانیک عبارتند از:
حمایت از مصرف کننده در برابر تقلب در بازار و ادعاهای غیرمستند درباره ی محصول،
حمایت از تولید کنندگان فرآورده های ارگانیک در برابر ارائه ی فریبکارانه ی فرآورده های غیر ارگانیک به جای فرآورده های ارگانیک،
حصول اطمینان از بازرسی تمام مراحل تولید، آماده سازی، نگهداری، حمل و نقل، فروش و مطابقت آن با این راهنما،
هماهنگی مقررات تولید، آماده سازی،گواهی، شناسایی و برچسب گذاری محصولات ارگانیک،
تهیه راهنما برای سیستم کنترل مواد غذایی ارگانیک به منظور تسهیل شناسایی سیستم ملی معادل برای واردات،
پایداری و بهبود سیستم کشاورزی ارگانیک در کشور برای مشارکت در محافظت منطقه ای و جهانی.
ثبت و صدور گواهینامه ارگانیک Organic.
ارگانیگ – مزایا استفاده از راهنما
این راهنما اولین گام در ایجاد هماهنگی بین المللی، برای الزامات مربوط بـه تولید، بازاریابی، بازرسی و ضرورت برچسب گذاری محصولات ارگانیک به شمار می رود. در زمینه ی تدوین اسـتانداردهای روش تولید ارگانیـک و اجرای آن ها هنوز تجربیات کافی وجود ندارد. همچنین درک و آگاهی مصرف کننـده در زمینه روش های تولید مواد غذایی ارگانیک (در جزئیات خاص با ویژگی های مهم) در مناطق مختلف جهـان متفـاوت اسـت.
بنابراین در این مرحله موارد زیر تصدیق می گردد:
این راهنما برای تهیه ی مقررات ملی تولید، بازاریابی و برچسب گذاری مواد غذایی ارگانیک به کار می رود.
اجرای این راهنما برای بهبود و به روزآوری منظم و در نظر گرفتن پیشرفت فنی و تجربه لازم است.
این راهنما مقررات ملی موجود مربوط به مواد غذایی را نقض نمی کند.
این راهنما اصول تولید مواد غذایی ارگانیک در مزرعه، آماده سازی، نگهداری، حمل و نقل، برچسب گذاری و بازاریابی را ارائه می دهد. همچنین مواد اولیه ی مجاز برای حاصلخیزی و بهبود خاک، کنترل آفات و بیماری بیماری های گیاهی، افزودنی های غذایی و مواد کمک فرآیند را تعیین می کند.
برای اهداف برچسب گذاری استفاده از واژه هایی که به روش تولید ارگانیک اشاره دارد، محدود به فرآورده هایی است که تحت نظارت سازمان ها و یا مراجع گواهی کننده تهیه می گردد.
ارتباط نزدیک بین تولید کننده و مصرف کننده از دیرباز وجود داشته است تقاضای بیشتر بازار، افزایش تمایل اقتصادی به تولید و افزایش فاصله بین تولید کننده و مصرف کننده، تدوین روش های اجرایی و اعمال کنترل های بیشتر و همچنین صدورگواهی های مربوط را ایجاب می کند.
شرکتهای صادر کننده گواهینامه ارگانیک
یکی از مراحل اصلی گواهینامه ارگانیک Organic، بازرسی سیستم مدیریت ارگانیک است. صدور گواهینامه ارگانیک Organic برای تولید کننده بر اساس گزارش سالانه ی فعالیت های کشاورزی و همکاری عامل با سازمان بازرسی کننده انجام می گردد. درسطح فرآیند نیز استانداردهایی تدوین و بر پایه آن شرایط واحد تولیدی بازرسی و تائید می شود.
در مواردی که سازمان گواهی کننده متعهد به انجام فرآیند بازرسی است، عملکرد بازرسی و گواهی باید به طور کامل از هم جدا باشد. به منظور حفظ استقلال و حسن اجرای استاندارد، سازمان های گواهی کننده که روش اجرایی تولید کننده را تائید می کنند نباید به واحد تولید کننده از نظر اقتصادی وابسته باشند.
به غیر از مقدار اندکی از محصولات کشاورزی که به طور مستقیم توسط کشاورز به مصرف کننده عرضه می شود، بیشتر فرآورده ها از راه های تجاری مختلف به دست مصرف کننده می رسند. برای کاهش تقلب در بازار، اقدامات خاصی لازم است تا از ممیزی موثر کل فرآیند و تجارت اطمینان حاصل گردد. بنابراین نظارت بر فرآیند تولید به جای کنترل محصول نهایی مستلزم رفتار مسئولانه ی تمام گروه های مرتبط است.
با یادآوری این که سیستم های تولید ارگانیک همچنان در حال تکمیل است و تدوین استاندارد ها مطابق با این راهنما ادامه دارد، در راستای اهداف این راهنما، کمیته ی برچسب گذاری کدکس مـواد غـذایی باید این راهنما را به طور منظم بررسی کند و هر چهار سال یکبار یا در صورت لزوم هر دو سال یکبار، فهرست های موجود در پیوست الف و ب را با هدف منظور کردن آخرین تغییرات، مورد تجدید نظر قرار دهد و پیشنهادات را به دبیرخانه کمیسیون کدکس غذایی ارسال کند.
جهت دریافت گواهینامه ارگانیک Organic می توانید از خدمات مرکز سیستم کاران به شماره تماس ۷۹۱۶۵-۰۲۱ بهره بگیرید. برخی شرکتهای صدور ایزو نیز گواهینامه ارگانیک Organic نیز صادر میکنند. برای شناخت این مراجع مقاله تخصصی شرکتهای ممیزی ایزو ISO را بخوانید.
متن الزامات استاندارد ارگانیک
راهنمای تولید، فرآوری، برچسب گذاری و بازاریابی مواد غذایی ارگانیک
1 – هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این راهنما تعیین الزامات مربوط به تولید، فرآوری، برچسب گذاری و بازاریابی مواد غذایی تولید شده به روش ارگانیک می باشد.
این راهنما برای فرآورده های زیر که دارای برچسب «مواد غذایی ارگانیک یا زیستی» می باشد، کاربرد دارد:
الف – گیاهان یا محصولات گیاهی، دام و فرآورده های دامی فرآوری نشده،
ب – محصولات گیاهی و دامی فرآوری شده حاصل از فرآورده های بند الف برای مصارف انسان و خوراک دام.
این راهنما برای تمام مواد و یا محصولاتی که از طریق دست ورزی ژنتیکی و یا ارگانیسم های تراریخته تولید می شوند، (به دلیل عدم مطابقت با اصول تولید مواد غذائی ارگانیک) کاربرد ندارد.
یادآوری 1 – چنانچه روی برچسب محصول در یا ادعاهای موجود درآگهی و مستندات تجاری، برای روش تولید واژه های «ارگانیک»، «بیودینامیک»، «بیولوژیکی»، «اکولوژیکی»، یا کلمات مشابه شامل علائم و کلمات اختصاری به کار رود، به روش تولید ارگانیک اشاره دارد و به خریدار اظهار می کند که محصول یا مواد تشکیل دهنده ی آن، با روش های تولید ارگانیک تطابق دارد.
یادآوری 2 – این راهنما بدون تحت تاثیر قرار دادن مقررات سایر استانداردهای مواد غذایی برای تولید، آماده سازی، بازاریابی، برچسب گذاری و بازرسی محصولات ارگانیک به کار می رود.
2 – مراجع الزامی ارگانیک
مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد ملی به آن ها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد ملی ایران محسوب می گردند.
در صورتی که به مدرکی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع داده شده باشد، اصلاحیه ها و تجدید نظرهای بعدی آن
مورد نظر این استاندارد ملی ایران نیست. در مورد مدارکی که بدون ذکر تاریخ انتشار بـه آن ها ارجاع داده می شوند، همواره آخرین تجدید نظر و اصلاحیه های بعدی آن ها مورد نظر است.
3 – اصطلاحات و تعاریف گواهینامه ارگانیک Organic
در این استاندارد علاوه بر اصطلاحات و تعاریف تعیین شده در استاندارد ملی ایران شماره 9492: سال، 1386 اصطلاحات و تعاریف زیر نیز به کار می رود:
3 – 2- محصول کشاورزی و یا محصول با منشاء کشاورزی
هر فرآورده یا محصول، خام یا فرآوری شده (به استثنای آب، نمک و مواد) افزودنی که برای مصرف انسان یا خوراک دام به به بازار عرضه می گردد.
3 – 2- ممیزی ارگانیک
بررسی مستقل، نظام مند و عملکردی برای تعیین این که فعالیتها و نتایج مربوط تا چه حد با اهداف از پیش تعیین شده تطابق دارند. صدور گواهینامه ارگانیک Organic بدون ممیزی اعتباری ندارد. مطالعه نمونه روش اجرایی ممیزی داخلی مفید است.
3 – 3- گواهی ارگانیک
روش اجرایی است که بر اساس آن، نهادهای رسمی گواهی کننده یا نهادهای تعیین شده ی رسمی، مطابقت مواد غذایی یا سیستم های کنترل مواد غذایی با الزامات استاندارد را به صورت مکتوب یا معادل آن تضمین می کنند. گواهینامه ارگانیک Organic مواد غذایی بر اساس دامنه ای از فعالیتهای بازرسی، شامل بازرسی پیوسته از محل، بررسی سیستم های تضمین کیفیت و آزمون فرآورده ی نهایی می باشد.
3 – 4- نهاد یا سازمان گواهی کننده ارگانیک
نهاد یا سازمانی است که مسئول تصدیق مطابقت فرآورده های عرضه شده یا برچسب گذاری شده تحت عنوان «ارگانیک» با الزامات این راهنما تولید، فرآوری، آماده یا و وارد می گردد.
3 – 5- مرجع ذیصلاح سازمان رسمی دولتی است که دارای اختیار قانونی می باشد.
3 – 6- روش های دست ورزی ژنتیکی
شامل روش های DNA نوترکیب، امتزاج سلولی، خُرد تزریق، پوشش گذاری، کلان تزریق، حذف ژن و دو برابرسازی می باشد ولی محدود به آنها نیست.
موجوداتی که با روش هایی مانند جفت شدگی، ترارسانی، و دورگه سازی به دست آمده اند، شامل دست ورزی شده ی ژنتیکی نیستند.
3 – 7- ارگانیسم های تراریخته و یا حاصل دست ورزی ژنتیکی
موجوداتی هستند که طی روش های تولید، مواد ژنتیکی آنها به گونه ای تغییر می یابد که در حالت طبیعی با آمیزش و یا با نوترکیبی طبیعی حاصل نمی گردد.
3 – 8- مواد تشکیل دهنده
موادی که در تولید و آماده سازی یک غذا به کار می روند و به شکل اولیه یا تغییر یافته در فرآورده ی نهایی وجود دارند مانند افزودنی های غذایی.
3 – 9- بازرسی
سیستم های کنترل مواد غذایی، مواد خام، فرآوری و توزیع است و آزمون های محصول در حین تولید و محصول نهایی را در بر می گیرد که هدف آن تصدیق انطباق آن ها با استانداردهای مربوط است. برای مواد غذایی ارگانیک، بازرسی شامل بررسی سیستم های تولید و فرآوری می باشد.
3 – 10- برچسب گذاری ارگانیک
هر نشانه نوشتاری، چاپی یا تصویری که روی برچسب کالا، همراه آن و یا در آن به کار رود و در آن، هدف از عرضه، فروش و تاریخ سپری شدن زمان مصرف فرآورده تعیین می گردد.
3 – 11- دام
هر حیوان اهلی یا اهلی شده، مانند انواع گاو (شامل گاومیش و گاومیش کوهان دار) ، گوسفند، خوک، بز، اسب، ماکیان (طیور) و زنبور عسل که برای تولید مواد غذایی پرورش مییابند. دام حیوانات وحشی حاصل از شکار یا ماهیگیری را در بر نمی گیرد.
3 – 12- بازاریابی
عرضه، نمایش و ارائه برای فروش، فروش، تحویل یا ورود فرآورده به بازار به هر شکل دیگر را در بر می گیرد.
3 – 13- تائید صلاحیت رسمی
روش اجرایی است که طی آن، یک نهاد دولتی مجوزی رسمی را مبنی بر توانایی یک سازمان بازرسی و یا گواهی برای بازرسی یا گواهی صادر میکند. در کشاورزی ارگانیک، مرجع ذیصلاح میتواند عملیات تائید صلاحیت را به یک سازمان خصوصی واگذار کند.
3 – 14- سیستم های رسمی بازرسی و یا سیستم های رسمی گواهی
سیستم هایی که یک نهاد دولتی قانون گذار به طور رسمی برای بازرسی یا گواهی آن ها را تائید می کند.
یادآوری – در برخی از موارد سیستم گواهی دهنده ممکن است با سیستمی که بازرسی را انجام می دهد یکسان باشد. بنابراین در مواردی که این سیستم ها هم ردیف هستند، واژه های ‹بازرسی و گواهی› به کار می رود.
3 – 15- عامل
فردی است که تولید، آماده سازی، فروش یا واردات محصولات ارگانیک را انجام می دهد.
3 – 16- فرآورده های حفظ نباتات
موادی که برای پیشگیری از، بین بردن، جذب، دفع یا کنترل آفات (شامل یاز عوامل بیماری گیاهی یا جانوری) طی مراحل تولید، انبارش، حمل و نقل، توزیع و فرآوری مواد غذایی، فرآورده های کشاورزی یا خوراک دام به کار می روند.
3 – 17- آماده سازی
عملیات ذبح، فرآوری، حفظ و بسته بندی فرآورده های کشاورزی و نیز تغییراتی است که برای برچسب گذاری بر اساس روش تولید ارگانیک انجام می شود.
3 – 18- مواد کمک فرآیند
موادی که در فرآوری یک ماده خام برای دستیابی به یک هدف فناوری خاص و نه به عنوان مواد تشکیل دهنده اصلی، استفاده می شوند.
3 – 19- تولید
عملیاتی برای تولید محصولات کشاورزی در مزرعه است که شامل بسته بندی اولیه و برچسب گذاری محصول نیز می باشد.
3 – 20- مواد نگهدارنده
موادی که پس از افزودن به موادغذایی، از بروز تغییرات نامطلوب و فساد آن ها بوسیله میکروارگانیسم ها پیشگیری می کنند و باعث افزایش زمان ماندگاری مواد غذایی می شوند.
3 – 21- سیستم شماره گذاری بین المللی
روشی است که در آن برای شناسایی و معرفی انواع مواد افزودنی در ترکیبات مواد غذایی، شماره شناسایی خاصی تعیین شده است. در این سیستم به جای کاربرد نام ویژه ی هر ماده ی افزودنی که غالباً دارای ترکیبات شیمیایی پیچیده ای می باشد، شماره ی خاصی استفاده می شود.
3 – 22- سیستم طبقه بندی مواد غذایی ارگانیک
ابزاری برای تعیین کاربرد مواد افزودنی در گروه های مختلف مواد غذایی می باشد. این سیستم با اختصاص شماره خاص به هریک از گروه های غذایی به منظور تسهیل گزارش کاربرد افزودنی های غذایی در استانداردهای مواد غذایی به کار می رود.
3 – 23- داروهای دامی موادی که به منظور درمان، پیشیگیری، تشخیص یا تغییر عملکردها یا رفتارهای فیزیولوژیکی حیوانات مولد مواد غذایی (مانند حیواناتی که شیر یا گوشت تولید می کنند، طیور، ماهی یا زنبور) به کار می روند.
3 – 24- بهر
مقدار معینی از محصول است که در یک زمان معین و با یک شناسه ی مشخص تولید می شود.
4 – مواد غذایی ارگانیک
4 – 1 – در برچسب مواد غذایی باید فقط در صورتی به روش های تولید ارگانیک یا زیستی اشاره شود که با کاربرد عملیات مدیریتی برای دستیابی به بهره وری پایدار، کنترل علف های هرز، آفات و بیماری ها از طریق ترکیب مختلفی از اشکال حیات وابسته به یکدیگر، بازیافت بقایای گیاهی و حیوانی، انتخاب و تناوب کشت، مدیریت آب، خاک ورزی، و کشت از مزرعه ارگانیک حاصل گردد.
افزایش حاصلخیزی خاک بوسیله ی سیستمی به منظور بهینه سازی و فعالیت های بیولوژیکی خاک با و هدف افزایش ماهیت فیزیکی و معدنی خاک، برای ایجاد ذخایر مواد مغذی متعادل (برای زندگی گیاهی و حیوانی) و همچنین حفظ منابع خاک می باشد. به عنوان بخش ضروری استراتژی حاصلخیزی خاک، تولید پایدار باید با چرخه ی مواد مغذی مورد نیاز گیاه همراه گردد.
4 – 2 – مدیریت آفات و بیماری ها از طریق ارتباط متعادل بین شکارگر و آفت، افزایش جمعیت حشرات مفید، کنترل بیولوژیکی و زراعی، حذف مکانیکی آفات و قسمت های آلوده ی گیاه، برقرار می شود.
4 – 3 – اساس پرورش دام به روش ارگانیک، توسعه ی ارتباط مناسب بین زمین، گیاه و دام، با در نظر گرفتن نیازهای رفتاری و فیزیولوژیکی دام است. تولید دام ارگانیک با کاربرد خوراک دام با کیفیت مناسب و تولید شده به روش ارگانیک، میزان ذخیره سازی مناسب، ایجاد سیستم پرورش دام متناسب با نیازهای رفتاری، عملیات مدیریت حیوانات (که باعث کاهش استرس و بهبود وضعیت سلامت و آسایش حیوان می شود)، پیشگیری از بیماری ها و عدم کاربرد داروهای دامی و مواد شیمیایی (مورد استفاده در شیوه های درمانی رایج شامل آنتی بیوتیک ها) امکان پذیر است.
5 – الزامات برچسب گذاری و ادعاها ارگانیک
5 – 1 – کلیات
5 – 1- 1 – برچسپ گذاری محصولات ارگانیک باید مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره 4470 انجام شود.
5 – 1 – 2 – در برچسب گذاری و ادعاهای مربوط به محصولات کشاورزی و دامی فرآوری نشده (بند 1- الف) فقط در موارد زیر باید به روش های تولید ارگانیک ارجاع شود:
الف – در برچسب، روش تولید کشاورزی و نام فرآورده مورد نظر به وضوح مشخص باشد.
ب – فرآورده مطابق با الزامات بندهای 10 و 6 این راهنما تولید شده و یا مطابق با اصول بند 9 این راهنما وارد کشور شود.
پ -فرآورده بوسیله عاملی که مطابق با بند 8 این راهنما مورد بازرسی منظم قرار گرفته، تولید یا وارد گردد.
ت – در برچسب گذاری، نام و یا شماره شناسه بازرسی رسمی یا سازمان گواهی کننده به عاملی که تولید یا آخرین فرآیند را انجام داده است، تعیین شود.
5 – 1 – 3 – در برچسب گذاری و ادعای های مربوط به رعایت شیوه تولید ارگانیک محصولات کشاورزی و دامی فرآوری شده (بند 1 – ب) فقط در موارد زیر باید به روش های تولید ارگانیک ارجاع داده شود:
الف – در برچسب، روش تولید کشاورزی و نام فرآورده مورد نظر به وضوح مشخص باشد.
ب – کلیه ترکیبات یا مواد تشکیل دهنده با منشاء کشاورزی مطابق با الزامات بنـد های 6 و 10 ایـن راهنمـا تولید شده و یا مطابق با اصول بند 9 این راهنما وارد کشور گردد.
پ – فرآورده نباید دارای هیچ ترکیبی با منشاء غیر کشاورزی به جز مواد تعیین شده در جدول 1 پیوست ب باشد.
ت – هریک از ترکیبات یا مواد تشکیل دهنده نباید از منشاء ارگانیک و غیر ارگانیک حاصل گردد:
ث – در آماده سازی فرآورده و یا مواد تشکیل دهنده آن نباید از پرتوهای یون ساز یا سایر مواد، به جز مواد تعیین شده در پیوست ب استفاده کرد.
ج – فرآورده بوسیله عاملی که مطابق با بند 8 این راهنما مورد بازرسی منظم قرار گرفته، تولیـد یـا وارد شـود.
چ – در برچسب گذاری، نام و یا شماره شناسه ی بازرسی رسمی یا سازمان گواهی کننده به عاملی که تولید یا آخرین فرآیند را انجام داده است، را معین کرد.
5 – 1 – 4 – در صورت انحراف از بند 5 – 1 – 3 و عدم رعایت آن، برای آماده سازی فرآورده های بند 1 – ب می توان از مواد خاص با منشاء کشاورزی (که الزامات آن بند را برآورده نکند) با حداکثر میزان مجاز 5% m/m (نسبت جرمی از) کل ترکیبات در محصول نهایی (به غیر از نمک و آب) استفاده کرد.
در صورت ناکافی بودن یا در دسترس نبودن چنین ترکیباتی با منشاء کشاورزی، محصول باید مطابق با الزامات بند 6 این راهنما آماده سازی گردد.
5 – 1 – 5 – برای واردات محصولات بند 1- ب موارد زیر باید مورد نظر قرار داد:
الف – تدوین مقررات برچسب گذاری ویژه برای محصولاتی که مواد تشکیل دهنده آن حاوی کمتر از 95 % از مواد کشاورزی است.
ب – محاسبه درصد در بندهای 5 – 1 – 4 (%5) و در بندهای 5 – 1 – 5 الف (%95) بر اساس مواد تشکیل دهنده با منشاء کشاورزی (به جای تمام مواد تشکیل دهنده) به غیر از آب و نمک.
پ – عرضه محصولات حاوی بیش از یک ماده تشکیل دهنده با منشاء کشاورزی، با برچسب «در حال تبدیل یا گذار به ارگانیک».
در تدوین مقررات برچسب گذاری محصولات دارای کمتر از % 95 مواد ارگانیک، به ویژه برای محصولاتی که حاوی %95 و %75 مواد ارگانیک است، در فهرست مواد تشکیل دهنده موارد زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
الف – درصد تقریبی کل مواد تشکیل دهنده شامل مواد افزودنی (به غیر از نمک و آب) باید تعیین گردد.
ب – مواد تشکیل دهنده را باید به ترتیب نزولی بر اساس وزن / وزن درج کرد.
پ – نشانه ها باید با حروف یک رنگ و دارای شیوه و اندازه مشابه با سایر نشانه های فهرست مواد تشکیل دهنده درج گردد.
5 – 2 – برچسب گذاری محصولات در دوره تبدیل یا گذار به ارگانیک
در مرحله تغییر به روش های تولید ارگانیک، فقط در صورتی که 12 ماه از کاربرد شیوه های تولید ارگانیک گذشته باشد و دارای شرایط زیر را باشد به صورت «در حال تبدیل به ارگانیک» برچسب گذاری گردد:
الف – الزامات بندهای 5 – 1- 3 و 5 – 1 – 2 را به طور کامل اجرا کرد.
ب – در مورد تفاوت محصولات بدست آمده از مزرعه و یا بخشی از مزرعه که به طور کامل دوره تبدیل یا گذار را طی کرده اند، نشانه هایی که به مرحله تبدیل یا گذار اشاره می کند، نباید خریدار را گمراه کند.
پ – در این نشانه ها باید از عبارت هایی مانند «در حال تبدیل به ارگانیک» یا عبارت های مشابه و قابل قبول مرجع ذیصلاح کشور استفاده گردد. این عبارات نباید از نظر رنگ، اندازه و سبک حروف برجسته تر از سایر توصیفات فروش محصول باشد.
ت – مواد غذایی که از یک ماده تشکیل شده اند را می توان در فهرست اصلی به صورت «در حال تبدیل به ارگانیک» برچسب گذاری کرد.
ث – برچسب گذاری باید نام و یا شماره شناسه ی سازمان گواهی کننده ی رسمی یا مرجع ذیصلاح (برای عاملی که آخرین آماده سازی را انجام داده است) را در بر گیرد.
5 – 3 – برچسپ گذاری محموله های فله
برچسب گذاری محموله های فله باید مطابق با الزامات بند 8 – 2- 2 – 9 این استاندارد باشد.
6 – الزامات تولید و آماده سازی
6 – 1 – برای تولید به روش ارگانیک باید:
الف – حداقل الزامات و اصول کلی تولید محصولات ارگانیک مطابق با بند 10 این راهنما را باید رعایت کرد،
ب – در مواردی که بند الف قابل اجرا نیست، می توان به عنوان فرآورده های حفظ نباتات، کودها و بهسازهای خاک ، از مواد جدول 1 و 2 پیوست الف یا سایر مواد تائید شده مطابق با معیارهای بند 7 این راهنما (تا اندازه ای که کاربرد مشابه آن در کشاورزی با مقررات ملی مطابقت داشته باشد) را باید مورد استفاده قرار داد.
6 – 2 – برای فرآوری و آماده سازی محصولات به روش ارگانیک باید:
الف – حداقل الزامات فرآیند و آماده سازی مطابق با بند 10 این راهنما را بایستی رعایت کرد.
ب – مواد افزودنی و کمک فرآیند مطابق با جدول های 1 و 2 پیوست ب و یا سایر مواد تائید شده مطابق با معیارهای بند 7 این راهنما استفاده کرد، مشروط بر آن که در الزامات ملی مربوط به آماده سازی محصولات کشاورزی مطابق با عملیات خوب تولید، کاربرد آن ممانعتی نداشته باشد.
6 – 3 – نگهداری و حمل و نقل محصولات ارگانیک باید مطابق با الزامات بند 10 این راهنما باشد.
6 – 4 – در صورت عدم رعایت مقررات بند 6 – 1 الف و 6 – 2 الف، مراجع ذیصلاح می توانند با توجه به معیار های تعیین شده در بند 10، برای بهبود تدریجی عملیات کشاورزی ارگانیک، مقررات جزئی بیشتری را مانند انحراف برای دوره های اجرا در نظر بگیرند.
7 – مواد مجاز در محصولات ارگانیک
7 – 1 – الزامات و معیار ها
7 – 1 – 1 – برای تعیین فهرست مواد مجاز، باید معیارهایی مورد توجه قرار گیرد. کاربرد این معیارها برای ارزیابی مواد جدید به منظور استفاده در تولید مواد غذایی ارگانیک، باید با در نظر گرفتن مقررات قانونی باشد. در فرآیند ارزیابی مواد برای قرار دادن آن در فهرست مواد مجاز، تمام گروه های ذینفع باید فرصت اظهار نظر داشته باشند.
7 – 1 – 2 – پیشنهاد مواد جدید برای تغییر پیوست های الف و ب باید دارای معیارهای کلی زیر باشد:
الف – با اصول تولید غذاهای ارگانیک مطابق با این راهنما مطابق باشد.
ب – از مواد ضروری و لازم استفاده شود.
پ – تولید، کاربرد و دفع مواد، اثرات مضر بر محیط زیست نداشته باشند.
ت – بر سلامتی انسان یا حیوان و کیفیت زندگی، کمترین اثر منفی را داشته باشد.
ث – مواد جایگزین تائید شده به مقدار کافی و با کیفیت مناسب در دسترس نباشد.
7 – 1 – 3 – برای حفظ تمامیت مراحل تولید ارگانیک، معیارهای بند 7 – 1 -2 باید ارزیابی شود.
7 – 1 – 3 – 1 – در صورتی که کاربرد مواد جدید برای حاصلخیزی و بهسازی خاک باشد، در فرآیند ارزیابی، معیارهای زیر را باید در نظر گرفت:
الف – برای حاصلخیزی خاک و حفظ آن و یا اجرای الزامات تغذیه ای خاص محصولات، یا بهسازهای خاص خاک و اهداف تناوب (که با عملیات بند 10 حاصل نشود) ضروری باشد.
ب – این مواد بهتر است دارای منشاء گیاهی، حیوانی، میکروبی یا معدنی باشند و ممکن است تحت فرآیندهای فیزیکی (مانند روش های مکانیکی یا حرارتی)، آنزیمی و میکروبی (مانند کمپوست و تخمیر) قرار گیرند. در صورت موثر نبودن فرآیندهای فوق و فقط برای استخراج حامل ها و پیونددهنده ها، فرآیندهای شیمیایی نیز ممکن است در نظر گرفته شود.
پ – استفاده از این ترکیبات نباید اثر سوء روی تعادل اکوسیستم خاک یا ویژگی های فیزیکی خاک و کیفیت آب و هوا داشته باشد.
ت – استفاده از آنها ممکن است به شرایط، مناطق و محصولات خاص محدود شود.
7 – 1 – 3 – 2 – در صورتی که کاربرد مواد جدید برای کنترل بیماری های گیاهی یا آفات و علف ها باشد، در فرآیند ارزیابی، معیارهای زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
الف – چنانچه برای کنترل ارگانیسم های مضر یا یک بیماری خاص ضروری باشد و سایر روش های فیزیکی و بیولوژیکی جایگزین یا اصلاح گیاه و یا عملیات مدیریتی اثر بخش در دسترس نباشد، کاربرد آن ها نباید اثرات بالقوه مضر روی محیط زیست، اکولوژی (به ویژه ارگانیسم های غیر هدف) و همچنین سلامت مصرف کننده، دام و زنبور داشته باشد.
ب – این ترکیبات بهتر است منشاء گیاهی، حیوانی، میکروبی یا معدنی داشته باشد و ممکن است تحت فرآیند های فیزیکی (مانند روش های مکانیکی یا حرارتی)، آنزیمی و میکروبی (مانند کمپوست و هضم) قرار گیرند.
پ -چنانچه این محصولات، در شرایط استثنایی، در تله ها و پخش کننده هایی مانند فرومون ها (که به روش های شیمیایی ساخته می شوند) مورد استفاده قرار گیرند و در مقادیر کافی در شکل طبیعی خودشان در دسترس نباشند به شرطی که نحوه کاربرد آن ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم باعث وجود باقیمانده در قسمت های خوراکی محصول نشود، می توان آن ها را برای افزودن به فهرست مواد مجاز در نظر گرفت.
ت – استفاده از این ترکیبات ممکن است محدود به شرایط، مناطق یا محصول خاص شود.
7 – 1 – 3 – 3 – چنانچه این ترکیبات به عنوان کمک فرآیند در آماده سازی و نگهداری مواد غذایی به کار رود، در فرآیند ارزیابی، معیارهای زیر باید در نظر گرفته شود:
االف – این مواد فقط در صورتی استفاده می شوند که بدون کاربرد آنها تولید و یا نگهداری مواد غذایی امکان پذیر نباشد مانند مواد افزودنی و مواد کمک فرآیند.
ب – در مواردی که فناوری های جایگزین که الزامات این راهنما را تامین کند، وجود نداشته باشد.
پ – این مواد در طبیعت یافت شوند و ممکن است تحت فرآیندهای فیزیکی و مکانیکی (مانند استخراج و رسوب) فرآیند های بیولوژیکی، آنزیمی و فرآیند های میکروبی (مانند تخمیر) قرار گیرند.
ت – چنانچه مواد فوق با چنین روش ها و فناوری هایی به اندازه کافی در دسترس نباشند، در شرایط خاص ممکن است مواد تهیه شده به روش شیمیایی برای ورود به فهرست مواد مجاز، مورد توجه قرار گیرد.
ث – کاربرد مواد فوق، صحت یا اعتبار فرآورده را حفظ کند.
چ – کاربرد مواد افزودنی و کمک فرآیند باعث کاهش کیفیت کلی محصول نشود.
7 – 2 – ماهیت باز بودن فهرست مواد مجاز.
با توجه به هدف اولیه تهیه ی فهرست مواد مجاز، این فهرست نهایی نمی باشد و می توان به طور مستمر موادی را به آن اضافه یا از آن حذف کرد. در صورت پیشنهاد برای افزودن و یا حذف یک ماده در پیوست های الف و ب این راهنما، شرح دقیق ماده و شرایط کاربرد مورد نظر باید مطابق با الزامات بند 7 – 1 ارائه شود.
8 – سیستم های بازرسی و یا گواهی ارگانیک
8 – 1 – کلیات
8 – 1 – 1- برای تصدیق برچسب گذاری ادعای تولید مواد غذایی به روش ارگانیک، سیستم های رسمی بازرسی و یا گواهی مواد غذایی ارگانیک به کار می رود. ایجاد این سیستم ها باید با در نظر گرفتن اصول گواهی و بازرسی واردات و صادرات مواد غذایی مطابق با استاندارد CAC/GL 20:1995 باشد. این استاندارد برای طراحی، مدیریت، ارزیابی و تائید صلاحیت سیستم های بازرسی و یا گواهی، صادرات و واردات مواد غذایی کاربرد دارد.
8 – 1 – 2 – مرجع ذیصلاح باید سیستم بازرسی را مستقر کند و در راستای اهداف آن، یک یا چند نهاد یا سازمان رسمی بازرسی و یا گواهی (یا مسئولین منصوب شده از طرف آن ها) بازرسی را انجام دهند.
8 – 1 – 3 – سیستم های رسمی بازرسی و یا گواهی باید حداقل شامل معیارها و سایر موارد احتیاطی مطابق با بند 8 -2 باشد.
8 – 1 – 4 – برای کاربرد سیستم بازرسی که بوسیله سازمان رسمی گواهی کننده به کار می رود، مرجع ذیصلاح که مسئول تائید و نظارت بر چنین سازمان هایی می باشد باید تعیین گردد. مرجع ذیصلاح می تواند ضمن حفظ مسئولیت تصمیم گیری و اقدام، ارزیابی و نظارت بر سازمان های گواهی و بازرسی خصوصی را به یک موسسه ثالث دولتی یا خصوصی به عنوان «منصوب مرجع ذیصلاح» تفویض کند. پس از منصوب شدن و در صورت تفویض اختیار، چنین موسساتی مجاز به ارائه خدمات بازرسی و صدور گواهی نیستند. در مواردی که کشور صادر کننده فاقد برنامه ملی و مرجع ذیصلاح تعیین شده باشد، کشور وارد کننده می تواند یک سازمان تائید صلاحیت ثالث را مشخش کند.
8 – 1 – 5 – برای ارزیابی و تائید سازمان رسمی گواهی کننده توسط مرجع ذیصلاح یا منصوب، لازم است:
الف – روش اجرایی بازرسی و یا گواهی که باید رعایت شود، شرح فضیلی معیارهای بازرسی و موارد احتیاطی سازمان مورد بازرسی را در برگیرد.
ب – در موارد نقض مقررات و یا تخلف، جریمه در نظر گرفته شود.
پ – موسسه متقاضی از منابع مناسب مانند کارکنان دارای صلاحیت، تجربه بازرسی و قابل اعتماد و همچنین تسهیلات فنی و اداری استفاده کند.
ت – موسسه متقاضی در برابر عاملی که بازرسی می شود، بی طرف باشد.
8 – 1 – 6 – مرجع ذیصلاح و یا منصوب او باید:
الف – اطمینان حاصل کند که سازمان گواهی کننده، بازرسی را با رعایت اصل بیطرفی انجام می دهد.
ب – اثربخشی و کارایی بازرسی را تصدیق کند.
پ – در موارد تخلف یا نقض مقررات، اخطار قانونی داده و جریمه در نظر گرفته شود.
ث – در صورتی عدم رعایت الزامات بندهای 8 – 1 – 7 و 8 – 1 – 8 و سایر الزامات بند 8-5 مجوز سازمان گواهی کننده را لغو کند.
8 – 1 – 7 – نهاد یا سازمان رسمی بازرسی و یا گواهی باید:
الف – از بکارگیری حداقل الزامات و معیار های بازرسی مطابق با بند 8-2 ، اطمینان حاصل کند.
ب – اطلاعات محرمانه و بدست آمده از فعالیت های گواهی و بازرسی را برای افرادی به غیر از افراد مسئول واحد مربوط و مراجع ذیصلاح افشا نکند.
پ – برای ممیزی، به مرجع ذیصلاح و یا منصوب او اجازه دسترسی به سایر دفاتر و تسهیلات را بدهد و برای ممیزی تصادفی از عامل، تسهیلات آن ها و اطلاعاتی که از نظر مرجع ذیصلاح و یا منصوب او برای اجرای الزامات مطابق این راهنما لازم است، در دسترس باشند.
ت – فهرست واحدهای مورد بازرسی و همچنین مجموعه فعالیت های خود را به طور دقیق و خلاصه در قالب گزارش های منظم سالانه به مرجع ذیصلاح یا منصوب او ارائه کند.
ث – در صورت وجود نقص یا تخلف در اجرای اصول و مقررات بند های 5، 6 و 10 این راهنما، نشان یا علامت تولید ارگانیک را که به محصول تعلق گرفته است از کل بهرمحصول دارای نقص حذف کنند.
ج – در صورت مشاهده تخلف آشکار و یا تخلفی با اثرات دراز مدت، فروش یا مبادله فرآورده هایی با برچسپ «تولید شده به روش ارگانیک» را برای مدت موافقت شده با مرجع ذیصلاح و یا منصوب او ممنوع کند.
8 – 1 -8 – در مواردی که مراجع ذیصلاح، نقص یا تخلفی را در کاربرد این راهنما مشاهده کنند، برای عدم پذیرش مواد غذایی وارداتی می توان از سایر استانداردهای کدکس مانند 25:1995 GL/CAC استفاده کرد.
8 – 2 – حداقل الزامات بازرسی در سیستم بازرسی و یا گواهی
8 – 2 – 1 – کلیات برای تصدیق مطابقت فراورده با الزامات بند 5 این راهنما، در کل زنجیره غذایی، اقدامات بازرسی باید مطابق با عملیات موافقت شده بین المللی باشد. برای این منظور، سازمان های گواهی کننده رسمی یا مراجع ذیصلاح باید خط مشی ها و روش های اجرائی را مطابق با این راهنما تعیین کنند.
دسترسی سازمان بازرسی کننده به تمام سوابق مکتوب یا مستند و همچنین تشکیلات تحت برنامه بازرسی، ضروری است. عامل تحت بازرسی نیز باید به مراجع ذیصلاح دسترسی داشته باشد و اطلاعات لازم را برای اهداف ممیزی شخص ثالث فراهم کند.
8 – 2 – 2 – واحد های تولید ارگانیک
8 – 2 – 2 – 1 – تولید مطابق با این راهنما باید در واحد هایی انجام شود که کرت ها، مناطق تولید، ساختمان مزرعه و تسهیلات انبارش محصول و دام کاملاً جدا از واحدهایی باشد که مطابق با این راهنما تولید نمی کنند. کارگاه های آماده سازی و یا بسته بندی که فعالیت آن محدود به آماده سازی و بسته بندی محصولات کشاورزی همان محل است نیز ممکن است بخشی از این واحدها باشد.
8 – 2 – 2 – 2 – در صورت انجام بازرسی اولیه، عامل و سازمان گواهی کننده رسمی باید سندی را که شامل موارد زیر است تنظیم و امضاء کنند:
الف – شرح کامل واحد و یا مناطق جمع آوری، که محل تولید، انبار، کرت و در صورت کاربرد محل های مربوط به عملیات آماده سازی و یا بسته بندی را نشان دهد.
ب – در مورد جمع آوری گیاهان خودرو، ضمانت (تعهد) شخص ثالث، مبنی بر این که تولید کننده اطمینان می دهد که معیار های بند 10 – 1 برآورده شده است.
پ – اقدامات عملی انجام شده در واحد تولید به منظور حصول اطمینان از مطابقت آن با این راهنما،
ت – تاریخ آخرین استفاده از کرت ها و یا مناطق جمع آوری مربوط به فراورده که استفاده از آن ها مطابق با بند 6 و 10 این راهنما نیست.
ث – به منظور پذیرش، تعهد عامل مبنی بر انجام عملیات مطابق با بند های 5، 6 و 10 این راهنما و در موارد تخلف، انجام اقدامات مطابق با بند 8 این راهنما.
8 – 2 – 2 – 3 – هر سال پیش از تاریخ تعیین شده بوسیله سازمان گواهی کننده یا مرجع ذیصلاح، عامل باید برنامه تولید محصولات کشاورزی و دامی را با تقسیم بندی به کرت ها، دسته پرندگان، گله و کندو به اطلاع سازمان گواهی کننده رسمی برساند.
8 – 2 – 2 – 4 – برای امکان ردیابی توسط سازمان گواهی کننده رسمی، منشاء، ماهیت، نوع کاربرد، مقدار مواد خام خریداری شده و نام تحویل گیرنده تمام محصولات کشاورزی عرضه شده باید درگزارشات مکتوب یا مستند مشخص باشد. بهتر است مقادیری که مستقیماً به مصرف کننده نهایی عرضه می شود نیز به صورت روزانه گزارش شود. در مواردی که فراوری محصولات کشاورزی بوسیله واحد تولید کننده انجام می شود، گزارشات باید حاوی اطلاعات لازم در بند 8 – 2 – 3 – 2 باشد. گزارشات مکتوب یا مستند باید نگهداری شود.
8 – 2 – 2 – 5 – تمام دام باید تک به تک شناسایی شود. در مورد پستانداران کوچک یا طیور، گله ها، دسته ها و در مورد زنبور، کندوها شناسایی شود. به منظور امکان ردیابی دام و کلنی های زنبور، گزارشات مکتوب یا مستند باید در سیستم نگهداری شود تا همواره برای ممیزی، امکان ردیابی سابقه وجود داشته باشد. عامل باید سوابق روزآمد و دارای جزئیات مربوط به موارد زیر را نگهداری کند:
الف – نژاد و یا منشاء دام،
ب – ثبت هرگونه خرید،
پ – طرح سلامتی مورد استفاده برای پیشگیری و مدیریت بیماری ها، آسیب و مشکلات مربوط به زاد و ولد،
ت – تیمارها و درمانهای انجام شده برای هر منظور، شامل دوره های قرنطینه و شناسایی دام و یا زنبورهای تیمار شده.
ث – خوراک دام تهیه شده و منبع آن،
ج – حرکت گله در واحد و جابجایی کندو در مراتع، مطابق با آنچه که در نقشه تعیین شده است،
چ – حمل و نقل، ذبح و یا فروش،
ح – استخراج، فرآیند و نگهداری تمام فرآورده های زنبور.
8 – 2 – 2 – 6 – نگهداری مواد ورودی در واحد به غیر از مواردی که استفاده از آنها مطابق با بند های 6 و 7 این راهنما ممنوع شده است.
8 – 2 – 2 – 7 – سازمان گواهی کننده رسمی یا مراجع ذیصلاح باید از انجام بازرسی فیزیکی کامل واحد، حداقل یک بار در سال، اطمینان حاصل کنند. در صورت مشکوک بودن به محصولات نیز باید نمونه برداری و آزمون انجام شود. پس از هر بازدید گزارش بازرسی باید تنظیم شود. در صورت نیاز یا به صورت تصادفی، بازدیدهای اعلام نشده و اضافی نیز باید انجام شود.
8 – 2 – 2 – 8 – عامل باید برای سازمان گواهی کننده، امکان دسترسی به محل تولید، انبار، کرت ها، گزارش ها و مستندات پشتیبانی مربوط و همچنین هرگونه اطلاعات لازم برای بازرسی را فراهم کند.
8 – 2 – 2 – 9 – فرآورده هایی که برای مصرف کننده نهایی بسته بندی نشده اند (فرآورده های فله) باید به گونه ای حمل و نقل شوند که از آلودگی و یا جایگزینی آن با مواد یا فرآورده هایی که با این راهنما مطابقت ندارند، پیشگیری شود. مطابق با مقررات، اطلاعات زیر باید بدون تحت تاثیر قرار دادن هر نشانه دیگری در برچسب درج شود:
-نام و نشانی مسئول تولید و آماده سازی فرآورده،
– نام فرآورده،
– فرآورده وضعیت ارگانیک دارد.
8 – 2 – 10 – در مواردی که یک عامل در یک منطقه، چندین واحد تولیدی را اداره می کند در صورت برداشت همزمان ، واحدهای منطقه تولید محصول و سایر محصولاتی که در دامنه کاربرد این راهنما قرار ندارند، باید با توجه به بند های 8 – 2 – 2 – 2 و 8 – 2 – 2 – 4 و 8 – 2 – 2 – 6 این راهنما بازرسی شوند. در این واحد ها نباید گیاهان با رقم های غیر قابل تمایز، تولید شود.
در یک واحد تولید ارگانیک، تمام دام ها باید مطابق با مقررات این راهنما پرورش داده شوند. اگرچه، سایر دام هایی که مطابق با این راهنما پرورش داده نشوند نیز ممکن است در این واحد به طور جداگانه نگهداری شوند. مراجع ذیصلاح می توانند معیارهای سخت تری را برای گونه های مختلف تعیین کنند.
در صورتی که مرجع ذیصلاح، انحراف از مقررات را مجاز بداند، آنها باید نوع تولید، شرایط موافقت شده و الزامات بازرسی تکمیلی مانند بازدید اعلام نشده از محل، بازدید اضافی در طی برداشت، ارزیابی و توانایی عملیات برای پیشگیری از مخلوط شدن را تعیین کنند.
یادآوری – تا زمان تجدید نظر این استاندارد، مراجع ذیصلاح می توانند برداشت همزمان ارقام یکسان را حتی در موارد متمایز نبودن، به شرط کافی بودن اقدامات بازرسی، بپذیرند.
8 – 2 – 2 – 11 – مراجع ذیصلاح ممکن است پرورش حیوان با تغذیه از زمین های عمومی را مطابق با مقررات این راه نما به شرطی بپذیرند که:
الف- در این زمین ها برای مدت 3 سال، مواد و محصولاتی به غیر از آنچه در بندهای 6 و 7 این راهنما مجاز شناخته شده است، استفاده نشده باشد.
ب – حیواناتی که مطابق با مقررات این راهنما پرورش داده می شوند باید کاملاً از سایر حیوانات تفکیک شده باشند.
8 – 2 – 2 – 12 – برای تولید دام، مراجع ذیصلاح باید بدون تحت تاثیر قرار دادن سایر مقررات این راهنما، از بازرسی تمام مراحل تولید و آماده سازی تا مرحله فروش به مصرف کننده اطمینان داشته باشند به گونه ای که از نظر فنی، امکان ردیابی دام و فرآورده های دامی حاصل از واحد تولیدی دام تا فرآیند و هرگونه آماده سازی تا بسته بندی و برچسب گذاری نهایی وجود داشته باشد.
8 – 2 – 3 – آماده سازی و بسته بندی محصول ارگانیک
8 – 2 – 3 – 1 – تولید کننده و یا عامل باید:
الف – شرح کاملی از واحد را با اشاره به تسهیلات مورد استفاده در آماده سازی، بسته بندی و نگهداری محصولات کشاورزی پیش و پس از عملیات مربوط به آن ها تهیه کند.
ب – برای حصول اطمینان از مطابقت با این راهنما، تمام اقدامات عملی لازم را انجام دهد.
8 – 2 – 3 – 2 – شرح اقدامات انجام شده توسط مسئول واحد و سازمان گواهی کننده باید امضاء شود.
گزارش باید شامل تعهد عامل برای اجرای عملیات مطابق با بند های 6 و 10 راهنما و در موارد تخلف، پذیرش اجرای اقدامات مطابق با بند 8 این راهنما و امضای آن توسط دو طرف باشد.
به منظورامکان ردیابی موارد زیر، گزارشات مکتوب باید توسط سازمان گواهی کننده نگهداری شوند:
الف – منشاء، ماهیت و مقدار محصولات کشاورزی که به واحد تحویل داده شده است.
ب – اطلاعات دیگر مانند منشاء، ماهیت و مقدار مواد تشکیل دهنده، مواد افزودنی و کمک فرآیند که به واحد تحویل داده می شوند و همچنین مواد تشکیل دهنده محصولات فرآیند شده که برای بازرسی عملیات، مورد نیاز سازمان گواهی کننده می باشد.
8 – 2 – 3 – 3 – برای محصولاتی که در دامنه کاربرد این راهنما قرار ندارند و در همان واحد فرآوری، بسته بندی یا انبارش می شوند:
الف – پیش و پس از انجام عملیات، این محصولات باید در قسمت های جداگانه نگهداری شوند.
ب – عملیات مربوط به این محصولات باید تا انجام کامل کار به طور پیوسته اجرا شود و همچنین در محل و زمانی جدا از عملیات مشابه برای محصولاتی که در دامنه کاربرد این استاندارد قرار دارد انجام شود.
پ – در صورتی که چنین عملیاتی به تناوب انجام نشود، باید در مهلت زمانی تعیین شده یا موافقت شده با سازمان گواهی کننده اعلام شود؛ برای حصول اطمینان از شناسایی بهره ها و پیشگیری از مخلوط شدن با فرآورده هایی که مطابق با الزامات این راهنما تهیه نشده اند، اقدامات لازم باید انجام شود.
8 – 2 – 3 – 4 – سازمان گواهی کننده رسمی، باید از بازرسی فیزیکی کامل واحد، حداقل یک بار در سال اطمینان یابد. در صورت مشکوک بودن به محصولات، باید نمونه برداری و آزمون انجام شود. پس از هر بازدید نیز، گزارش بازرسی باید تهیه شده و توسط دو طرف امضاء شود. در صورت لزوم، گاهگاهی بازدیدهای اعلام نشده و تصادفی نیز باید انجام شود.
8 – 2 – 3 – 5 – عامل باید برای اهداف بازرسی، امکان دستیابی سازمان گواهی کننده یا مراجع ذیصلاح را به واحد، گزارشات مکتوب و مستندات پشتیبانی مربوطه فراهم کند. همچنین عامل باید هرگونه اطلاعات مورد نیاز برای اهداف بازرسی را برای سازمان بازرسی کننده یا مراجع ذیصلاح فراهم کند.
8 – 2 – 3 – 6 – الزامات مربوط به حمل ونقل باید مطابق با بند 10 – 8 باشد.
8 – 2 – 3 – 7 – هنگام دریافت محصولات، عامل باید موارد زیر را بررسی کند:
الف – در صورت لزوم کامل بودن بسته بندی یا محتویات آن،
ب – وجود نشانه های تعیین شده در بند 8 – 2 – 2 – 9 در برچسب محصول،
8 – 2 – 3 – 8 – در گزارش، نتیجه تصدیق مطابقت محصول باید مطابق با بند 8 – 2 – 3 – 2 به وضوح درج شود. در موارد شک برای تصدیق مطابقت محصول با سیستم تولید تعیین شده در بندهای 6 و 10 این راهنما، محصول باید بدون اشاره به روش تولید ارگانیک وارد بازار شود.
8 – 2 – 4 – واردات
الزامـات بازرسـی و گـواهی بـرای واردات محصـولات ارگانیـک بایـد بـر اسـاس اصـول شـفاف و مطـابق بـا استاندارد 20:1995 GL/CAC باشد. بـرای واردات مـواد غـذایی ارگانیـک ، معمـولاً روش اجرائـی گـواهی و بازرسی و همچنین استاندارد به کار رفته در کشور صادر کننده نیز باید ارزیابی شود. کشـورهای وارد کننـده نیز باید برای واردکنندگان و همچنین محصولات ارگانیک وارد شده، الزامات بازرسی مناسبی را تعیین کنند.
9 – واردات محصولات ارگانیک
9 – 1 – واردات محصولات ارگانیک فقط در صورت داشتن گواهی بازرسی از مراجع ذیصلاح یا منصوب آنها مجاز است. این گواهی باید نشان دهد که بهر مشخص شده در آن حداقل مطابق با الزامات این راهنما تولید، آماده سازی، بازاریابی و بازرسی شده است.
9 – 2 – اصل گواهی که در بند 9 – 1 به آن اشاره شده باید برای مشخص شدن صادرکننده اولیه، همراه کالا باشد و پس از آن برای تسهیل هرگونه ممیزی باید حداقل به مدت 2 سال نگهداری شود.
9 – 3 – ماهیت محصول باید از زمان ورود به کشور تا هنگام رسیدن به دست مشتری حفظ شود. چنانچه هنگام واردات فرآورده های ارگانیک شرایط و مقررات ملی مربوط به قرنطینه محصول با این راهنما مطابقت نداشته باشد، فرآورده وضعیت ارگانیک خود را از دست می دهند.
9 – 4 – کشور واردکننده محصولات ارگانیک می تواند:
الف به – اطلاعات جزیی شامل گزارشات کارشناسان مستقل مورد تایید مرجع ذیصلاح کشورهای وارد کننده و صادرکننده درباره معیارهای به کار رفته توسط کشور صادر کننده برای قضاوت و تصمیم گیری درباره انطباق قوانین کشور خود و قوانین کشور وارد کننده با الزامات این راهنما مورد دسترس قرار گیرد.
ب – برای بررسی مقررات و روش های تولید و آماده سازی، بازرسی و گواهی محصولات ارگانیک از کشور صادرکننده بازدید انجام دهد.
پ- برای پیشگیری از هرگونه سردرگمی مصرف کنندگان، از کشورهای صادرکننده درخواست کند تا برچسب گذاری را مطابق با الزامات بند 5 این راهنما و با در نظر گرفتن مقررات کشور واردکننده انجام دهند.
10 – اصول کلی در تولید محصولات ارگانیک
10 – 1 – گیاهان و محصولات گیاهی
10 – 1 – 1 – در طول دوره تبدیل یا گذار، اصول این بند باید در کرت ها، مزارع یا واحدهای زراعی حداقل 2 سال پیش از کاشت بذر یا در مورد محصولات دائمی (به غیر از مراتع) حداقل 3 سال پیش از اولین برداشت به کار رود. در برخی موارد (مانند کشت نکردن زمین به مدت 2 سال یا بیشتر) مراجع ذیصلاح یا در صورت تفویض اختیار، سازمان یا مرجع گواهی کننده رسمی می تواند طول دوره تبدیل را کاهش یا افزایش دهد، در هر صورت این دوره باید حداقل 12 ماه یا بیش از آن باشد.
10 – 1 – 2 – دوره تبدیل ممکن است هنگامی که واحد تولیدی مطابق با بند 8 – 2 تحت بازرسی قرار گرفته و پس از اجرایی شدن، هنگام اجرای مقررات مطابق با بند 6 این راهنما آغاز گردد.
10 – 1 – 3 – در مواردی که تمام مزرعه به صورت همزمان و یا یکپارچه به ارگانیک تبدیل نشود، این راهنما باید مرحله به مرحله با تبدیل وضعیت قسمت های مختلف، اعمال شود. برای تبدیل از مرحله غیرارگانیک به ارگانیک باید روش های مجاز تعیین شده در این راهنما به کار رود. در مواردی که تمام مزرعه به طور همزمان در مرحله تبدیل وضعیت نباشد، این راهنما باید در بخش های جداگانه اجرا شود.
10 – 1 – 4 – مناطق در حال تبدیل و مناطق تبدیل شده به تولید ارگانیک نباید بین روش های این دو مرحله در نوسان باشند.
10 – 1 – 5 – در صورت لزوم حاصلخیزی و فعالیت بیولوژیکی خاک باید با استفاده از روش های زیر حفظ و تقویت شود:
الف – کاشت حبوبات، کود سبز (گیاهان تقویت کننده زمین)، یا گیاهان با ریشه عمیق مطابق با یک برنامه تناوب چندکشتی مناسب.
ب – غنی سازی خاک با مواد آلی (کمپوست شده یا نشده) که در سایر واحد ها مطابق با ضوابط این راهنما تولید شده است. محصولات جانبی دامداری ها مانند کود حیوانی نیز در صورت رعایت ضوابط این راهنما ممکن است استفاده شود.
پ – برای فعال سازی کمپوست ممکن است از میکروارگانیسم های مناسب یا فرآورده هایی با منشاء گیاهی استفاده شود.
ت – استفاده از ترکیبات بیودینامیک حاصل از خاک سنگ، کود حیوانی یا گیاهان نیز برای دستیابی به اهداف بند 10 – 1 – 5 – مجاز است.
فقط در صورت ناکافی بودن تغذیه گیاهان و عدم دسترسی به روش های بهبود خاک مطابق با بند های الف و ب و یا در مواردی که تهیه کود از مزارع ارگانیک امکان پذیر نباشد، می توان از مواد مندرج در جدول 1 پیوست الف استفاده کرد.
10 – 6 – 1 – آفات، بیماری ها و علف های هرز باید به وسیله یک یا ترکیبی از عوامل زیر کنترل شود:
الف – استفاده از گونه ها و رقم های مناسب،
ب – استفاده از شیوه های مناسب برای تناوب کشت،
پ – کشت مکانیکی،
ت – حفاظت از دشمنان طبیعی آفات از طریق تقویت زیستگاه مناسب مانند پرچین ها و محل های تخم گذاری، محدوده های حفاظتی اکولوژیکی که دارای پوشش گیاهی طبیعی و یا لانه شکارگران آفات باشد.
ث – ایجاد اکوسیستم های متنوع با روش های مختلف که بر حسب مناطق جغرافیایی، متفاوت است. مانند محدوده های حفاظت خاک برای مقابله با فرسایش آن، جنگلی _ زراعی، تناوب کشت،
ج – از بین بردن علف های هرز با شعله افکن،
چ – استفاده از دشمنان طبیعی شامل رهاسازی شکارگرها و انگل ها،
ح – استفاده از ترکیبات بیودینامیکی حاصل از خاک سنگ، کود حیوانی یا گیاهان،
خ – استفاده از روش مالچ و علف زنی
د – چراندن دام ها،
ذ – کنترل مکانیکی مانند تله گذاری، استفاده از موانع، نور و صوت،
ر- سترون سازی با بخار در مواردی که تناوب خاک و تجدید آن امکان پذیر نباشد.
فقط درصورت وجود یک عامل تهدید کننده جدی برای محصولات و اثر بخش نبودن اقدامات فوق می توان از مواد تعیین شده در جدول 2 پیوست الف استفاده کرد.
10 – 1 – 7 – بذرها و اندام های رویشی مولد باید از گیاهانی که حداقل یک نسل مطابق الزامات بند 6 این راهنما تولید شده اند بدست آمده باشد. در مورد گیاهان دائمی (چند ساله) این مدت شامل حداقل دو فصل زراعی می باشد. اگر عاملی بتواند به سازمان گواهی کننده یا مرجع ذیصلاح ثابت کند که موادی که الزامات فوق را برآورده کنند در دسترس نیستند این مرجع می تواند کاربرد موارد زیر را بپذیرد:
الف – در وهله اول، بذر یا مواد رویشی مولد آمایش نشده،
ب – در صورت عدم دسترسی به مواد بند الف، بذر و مواد رویشی مولد که با استفاده از سایر مواد (به غیر از مواد تعیین شده در پیوست های الف و ب) تهیه می گردد.
به منظور محدود کردن انحراف از موارد فوق، مرجع ذیصلاح باید ضوابط و معیارهایی را تعیین کند.
10 – 1 – 8 – گیاهان خوراکی و بخش های مختلف آن که به طور طبیعی در محیط های طبیعی، جنگل ها و مزارع پرورش می یابند، به عنوان ارگانیک در نظر گرفته می شوند مشروط بر آن که:
الف-محصولات از یک مجموعه کاملاً معین که مطابق با بند 8 این راهنما مورد بازرسی و تایید قرار گرفته است، بدست آمده باشد؛ در این مناطق برای یک دوره سه ساله پیش از برداشت، از سایر مواد (به استثنای مواد مندرج در پیوست):
الف – استفاده نشده باشد.
ب – جمع آوری محصولات نباید پایداری زیستگاه طبیعی و حفظ گونه ها در منطقه برداشت را بر هم بزند.
پ – برداشت و جمع آوری محصولات با مدیریت عاملی که با منطقه جمع آوری کاملا آشناست، انجام پذیرد.
10 – 2 – دام و محصولات دامی
10 – 2 – 1 – کلیات
10 – 2 – 1 – 1 – هنگامی که دامی برای تولید محصولات ارگانیک نگهداری می شود باید جزئی یکپارچه از یک واحد کشاورزی ارگانیک باشد و مطابق با ضوابط این راهنما پرورش یابد و نگهداری شود.
10 – 2 – 1 – 2 – دام ها ممکن است با توجه به موارد زیر تاثیرات مهمی در سیستم کشاورزی ارگانیک داشته باشند:
الف – حفظ و بهبود حاصلخیزی خاک،
ب – مدیریت پوشش گیاهی خاک از طریق چرای دام ها،
پ – افزایش تنوع زیستی و تسهیل فعل وانفعالات مکمل هم در مزرعه،
ت – افزایش تنوع سیستم های کشاورزی و دامداری.
10 – 2 – 1 – 3 – دامپروری یک فعالیت وابسته به زمین است، علفخواران باید به چراگاه و سایر حیوانات باید به مکان های روباز دسترسی داشته باشند. مرجع ذیصلاح ممکن است با توجه به وضعیت فیزیولوژیک دام ها، شرایط سخت آب و هوایی ، وضعیت زمین و ساختار سیستم کشاورزی سنتی خاص که مانع از دسترسی به چراگاه می شود به، شرط تضمین آسایش دام ها، استثنائاتی را در نظر بگیرد.
10 – 2 – 1 – 4 – نعداد دام به ازای واحد سطح مرتع باید متناسب با ظرفیت تولید علوفه، بهداشت و سلامت ، دام تعادل مواد مغذی و تقابل درست با شرایط محیطی باشد.
10 – 2 – 1 – 5 – مدیریت دامداری ارگانیک باید استفاده از روش های تولید مثل طبیعی، کاهش استرس، پیشگیری از بیماری، حذف پیشرونده ها،کاربرد داروهای شیمیایی آلوپاتی (شامل آنتی بوتیک ها)، کاربرد حداقل فرآورده های دارای منشاء دامی (مانند پودر گوشت) در تغذیه دام ها و حفظ آسایش و سلامت حیوانات را مورد توجه قرار دهد.
10 – 2 – 2 – منبع یا منشاء دام ها
10 – 2 – 2 – 1 – انتخاب نژاد، سویه و روش های تولید مثل باید مطابق با اصول کشاورزی ارگانیک باشد، و به ویژه موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
الف – سازگاری دام ها با شرایط محلی،
ب – بقاء و مقاومت آنها در برابر بیماری ها،
پ – عدم ابتلاء به بیماریهای خاص و مشکلات سلامتی مربوط به برخی از نژادها و سویه ها (مانند سندرم استرس خوکی و سقط خودبخودی)،
10 – 2 – 2 – 2 – دام ها باید از بدو تولد، از واحد های تولیدی مطابق با این راهنما یا از نسل دام هایی که تحت شرایط این راهنما پرورش یافته اند بدست آمده باشند. همچنین این دام ها باید در طول دوره زندگی تحت شرایط سیستم تولید ارگانیک پرورش یابند.
دام ها نباید بین واحد های ارگانیک و غیرارگانیک جابجا شوند. مرجع ذیصلاح می تواند بر اساس الزامات این راهنما، دستورالعمل های خرید دام از سایر واحدها را تدوین کند.
دام های موجود در واحد تولید دام که با این راهنما مطابقت ندارند را می توان از شمول ارگانیک خارج کرد.
10 – 2 – 2 – 3 – هرگاه عاملی بتواند برای سازمان بازرسی و یا گواهی کننده رسمی، عدم دسترسی به دام مطابق با الزامات بند10 – 2 – 2 – 2 این راهنما را اثبات کند، سازمان بازرسی و یا گواهی کننده رسمی ممکن است در مواردی مانند موارد زیر، استفاده از دام پرورش یافته بدون رعایت ضوابط این راهنما را مجاز بداند:
الف – برای گسترش قابل ملاحظه واحد دامداری هنگام تغییر نژاد و یا پرورش نژاد جدیدی از دام ها،
ب – برای احیاء گله ها برای مثال در موارد بالا بودن آمار مرگ و میر دام ها هنگام بروز بلایا،
پ – برای حیوانات نر به منظور تولید مثل.
مراجع ذیصلاح ممکن است برای استفاده از این نوع دام ها با تاکید بر ورود آنها به زنجیره تولید ارگانیک در کمترین سن و به محض از شیر گرفتن ضوابطی را تعیین کنند.
10 – 2 – 2 – 4 – دام هایی که بر اساس بند 10 – 2 – 2 – 2 مجوز دریافت می کنند، باید با شرایط تعیین شده در بند 10 – 2 – 3 مطابقت داشته باشند. در صورت عرضه دام ها به عنوان محصول ارگانیک، دوره ی تبدیل یا گذار باید در نظر گرفته شود.
10 – 2 – 3 – دوره تبدیل یا گذار
10 – 2 – 3 – 1 – کلیات تبدیل اراضی مورد نظر برای تولید علوفه یا چرای دام ها باید با الزامات بندهای 10 – 1 – 1 و 10 – 1 – 2 و 10 – 1 – 3 تطابق پیدا کند. مرجع ذیصلاح ممکن است دوره ی تبدیل و یا شرایط تعیین شده برای اراضی و یا دام و محصولات دامی را در شرایط زیر کاهش دهد:
الف – وجود چراگاه برای گونه های علفخوار، و فضای کافی در هوای آزاد برای گونه های غیر علفخوار،
ب – گله های شیری که برای اولین بار به ارگانیک تبدیل می شوند یا دام هایی مانند گاو، اسب، گوسفند و بز که در طول دوره اجرا (تعیین شده توسط مراجع ذیصلاح) از دامداری های غیر متمرکز بدست بیاید.
پ – اگر در یک واحد، دوره ی تبدیل دام ها و اراضی مورد استفاده برای تغذیه آنها همزمان باشد، تنها در صورتی که دام ها و نتاج آن ها عمدتا با محصولات حاصل از این واحد تغذیه شوند، این دوره ممکن است برای دام ها چراگاه و یا اراضی مورد استفاده برای خوراک دام ها، به 2 سال کاهش یابد.
هنگامی که یک مزرعه به شرایط ارگانیک دست یافته و دام ها با منشاء غیر ارگانیک وارد آن شوند، در صورت عرضه فرآورده های آن به عنوان ارگانیک، ها دام باید حداقل برای مدت زمان قابل قبول مطابق با بندهای 10 – 2 – 3 – 1 تا 10 – 2 – 3 – 4 در آن مزرعه پرورش یابند.
10 – 2 – 3 – 1- گاو و اسب
الف – دام های گوشتی بعد از 12 ماه و حداقل با گذشت سه چهارم () سن ها در سیستم مدیریت ارگانیک.
ب – گوساله های پرواری
در سن شش ماهگی به محض از شیر گرفتن و حداقل کمتر از 6 سن ماهگی وارد شرایط ارگانیک شوند.
پ – دام های شیری
90 روز در طی مدت اجرا که توسط مرجع ذیصلاح تعیین شده و 6 ماه پس از آن.
10 – 2 – 3 – 3 گوسفند و بز
الف – دام های گوشتی بعد از 6 ماه گذشت از سن آن ها در سیستم مدیریت.
ب – دام های شیری 90 روز در طی مدت اجرا توسط مرجع ذیصلاح تعیین گردد و 6 ماه پس از آن.
10 – 2 – 3 – 3 – خوک
الف – دام های گوشتی
بعد از6 ماه گذشت از سن آن ها در سیستم مدیریت ارگانیک.
10 – 2 – 3 – 4 – طیور/ مرغ های تخم گذار
الف – طیور گوشتی تمام دوره زندگی، مطابق با ضوابطی که توسط مرجع ذیصلاح تعیین می گردد.
ب – مرغ های تخم گذار بعد از 6 هفته گذشت از سن آن ها در سیستم مدیریت ارگانیک.
10 – 2 – 4 – تغذیه دام
10 – 2 – 4 – 1 – کلیات
در تمام سیستم های نگهداری و پرورش، باید حد مطلوب 100% نیازهای غذایی را از خوراک دام (خوراک دام در طی دوره تبدیل یا گذار) مطابق الزامات این راهنما تامین کند.
برای مدت زمان اجرا که توسط مرجع ذیصلاح تعیین می گردد، وضعیت ارگانیک محصولات دامی با فراهم کردن % 85 خوراک دام برای نشخوارکنندگان و % 80 خوراک دام برای غیر نشخوارکنندگان بر حسب ماده خشک از منابع تولید شده به روش ارگانیک طبق این راهنما حفظ می گردد.
به هر حال، هرگاه عاملی بتواند به طور مطلوب به سازمان بازرسی و یا گواهی کننده رسمی اثبات کند که دسترسی به خوراک دام مطابق با الزامات این بند امکان پذیر نیست (برای مثال به دلیل حوادث پیش بینی نشده و سخت طبیعی یا مصنوع بشر و شرایط بد آب و هوایی) سازمان بازرسی و یا گواهی کننده رسمی می تواند به شرطی که تهیه خوراک دام از طریق دست ورزی ژنتیکی و یا ارگانیسم های تراریخته یا فرآورده های حاصل از آنها نباشد، در دوره محدودی مصرف درصد کمی از را آن به عنوان خوراک دامی که بر اساس الزامات این راهنما تولید نمی گردد، مجاز در نظر بگیرد.
مرجع ذیصلاح باید بیشترین درصد مجاز خوراک دام غیر ارگانیک و شرایط مربوط به این انحراف را تعیین کند. برای تمام دام ها باید برای حفظ سلامتی و نیروی کافی آب فراوان و تازه در دسترس قرار گیرد.
چنانچه موادی به عنوان غذا، مواد مغذی، افزودنی یا مواد کمک فرایند در تهیه خوراک دام به کار می روند، مرجع ذیصلاح باید فهرست قابل قبولی از مواد فوق را مطابق با معیارهای بند 10 – 2 – 4 – 2 تهیه کند.
در جیره های غذایی دام ها، موارد زیر بایستی مورد توجه قرار داد:
الف – نیاز پستاندار کم سن به شیر طبیعی، ترجیحا شیر مادر،
ب – در جیره غذایی روزانه علفخواران، نسبت عمده ای از ماده خشک باید شامل علوفه خَشبی، علوفه خشک و تازه یا علوفه سیلویی باشد.
پ – دام های نشخوار کننده نباید تنها از علوفه سیلویی تغذیه کنند.
ت – نیاز به غلات در مرحله پروار کردن ماکیان،
ث – نیاز به علوفه خَشبی، علوفه تازه و خشک و علوفه سیلویی در جیره غذایی روزانه خوک ها و ماکیان.
10 – 2 – 4 – 2 – معیار های کلی
10 – 2 – 4 – 2 – 1 – مواد مورد استفاده در تهیه خوراک دام، باید با مطابق مقررات ملی خوراک دام صورت پذیرد.
10 – 2 – 4 – 2 – 2 – مواد مورد استفاده در تهیه خوراک دام باید سلامتی، جنب و جوش و آسایش دام را حفظ کند مانند:
الف – موادی که تغذیه مناسب و نیاز های فیزیولوژیکی و رفتاری گونه مورد نظر را برآورده کند.
ب – مواد دست ورزی شده ژنتیکی و یا ارگانیسم های تراریخته و فرآورده های حاصل از آنها نباشد.
پ – موادی که از منشاء گیاهی، حیوانی و یا معدنی به تولید گردد.
10- 2 – 4 – 3 – معیار های خاص برای خوراک دام و مواد مغذی ارگانیک
10 – 2 – 4 – 3 – 1 – دام با منشاء گیاهی از منابع غیر ارگانیک فقط تحت شرایط تعیین شده در بند10 – 2 – 4 – 1 – و در صورتی که تولید و تهیه آنها بدون کاربرد مواد و حلال های شیمیایی باشد، قابل استفاده است.
10 – 2 – 4 – 3 – 2 – خوراک دام با منشاء معدنی، مواد ریزمغذی، ویتامین ها یا پیش ساز ویتامین ها، فقط با منشاء طبیعی قابل استفاده هستند. در شرایط کمبود این مواد، یا در شرایط استثنایی، ممکن است از مواد شیمیایی مشابه و معینی استفاده گردد.
10 – 2- 4 – 3 – 3 – خوراک دام با منشاء حیوانی به جز شیر و فرآورده های آن، ماهی، سایر جانداران دریایی و فرآورده های حاصل از آنها نباید استفاده گردد. در هر صورت تعلیف نشخوارکنندگان با مواد حاصل از پستانداران به غیر از شیر و فرآورده های آن مجاز نمی باشد.
10 – 2 – 4 – 3 – 4 – نیتروژن مصنوعی یا ترکیبات نیتروژن دار غیر پروتئینی نباید به کار رود.
10 – 2 – 4 – 3 – 5 – عیارهای خاص برای مواد افزودنی و مواد کمک فرآیند
10 – 2 – 4- 1 – 1 – مواد پیوند دهنده، مواد ضدکلوخه شدن، امولسیون کننده ها، مواد پایدار کننده، مواد قوام دهنده، مواد فعال سطحی و مواد منعقد کننده فقط با منشاء طبیعی ممانعتی ندارد.
10 – 2 – 4 – 4 – 2 – مواد آنتی اکسیدان : فقط با منشاء طبیعی مجاز می باشد.
10 – 2 – 4 – 4 – 3 – مواد نگهدارنده: فقط اسید های طبیعی می تواند ممانعتی به کار رود.
10 – 2 – 4 – 4 – 4 – رنگ ها (شامل رنگدانه ها)، طعم دهنده ها و مواد اشتها آور: فقط با منشاء طبیعی مجاز است.
10 – 2 – 4 – 4 – 5 – پروبیوتیک ها، آنزیم ها و میکروارگانیسم ها ممانعتی ندارد.
10 – 2 – 4 – 4 – 6 – آنتی بیوتیک ها، عوامل ممانعت کننده از رشد کوکسی ها، مواد دارویی، محرکهای رشد یا هر ماده دیگری که به منظور تحریک رشد باشد، نباید در خوراک دام به کار رود.
10 – 2 – 4 – 4 – 7 – مواد کمک فرآیند و مواد افزودنی سیلویی نباید از مواد حاصل ازدست ورزی ژنتیکی ارگانیسم های تراریخته و محصولات آنها به تولید برسد و فقط کاربرد مواد زیر ممانعتی ندارد:
الف – نمک دریا،
ب – سنگ نمک،
پ – مخمر،
ت – آنزیم،
ث – آب پنیر،
ج – قندها یا فرآورده های قندی مانند ملاس،
چ – عسل،
ح – باکتری های لاکتیک، استیک، فرمیک و پروپیونیک یا اسیدهای طبیعی آنها درمواردی که شرایط آب و هوایی اجازه تخمیر کافی را نمی دهد و مورد تائید مراجع ذیصلاح باشد، مجاز است.
10 – 2 – 5 – مراقبت های بهداشتی دام ارگانیک
10 – 2 – 5 – 1 – برای پیشگیری از بیماری در دام های ارگانیک باید اصول زیر را به کار برد:
الف – انتخاب نژاد یا سویه مناسب حیوانات، مطابق با بند 10 – 2 – 2،
ب – بکارگیری اصول دامداری متناسب با نیازمندی های هرگونه، تقویت مقاومت به بیماری و پیشگیری از عفونت.
پ – استفاده از خوراک دام ارگانیک با کیفیت مناسب همراه با دسترسی دام به چراگاه یا گردش در هوای آزاد که سیستم ایمنی طبیعی بدن دام را تقویت می کند.
ت – اطمینان از تراکم جمعیت دام در واحد سطح و در نتیجه پیشگیری از تراکم یا ازدیاد جمعیت دام ها و بروز مشکلات سلامتی ناشی از آن.
10 – 2 – 5 – 2 – چنانچه با وجود معیار های پیشگیرانه فوق، دامی بیمار یا مصدوم گردد، باید فوراً تحت درمان قرار گیرد و در صورت لزوم در جایگاه دام مناسب، آن را به طور جداگانه نگهداری کرد. روش کار باید به گونه ای باشد که ایجاد وقفه در درمان باعث آزار دام نگردد، حتی اگر کاربرد روش درمانی وضعیت ارگانیک حیوان را از بین ببرد.
10 – 2 – 5 – 3 – استفاده از دارو های دامی در دامپروری ارگانیک باید اصول زیر را در بر گیرد:
الف – در صورت بروز بیماری خاص و عدم وجود راهکارهای مدیریتی یا روش های درمانی مجاز، در مواردی که طبق مقررات واکسیناسیون دام، استفاده از مواد انگل کش یا کاربرد درمانی داروهای دامپزشکی ممانعتی ندارد.
ب – کاربرد گیاهان دارویی (به جز آنتی بیوتیک ها)، درمان با روش هومیوپاتی یا کاربرد مواد ریزمغذی در صورت موثر بودن در آن گونه های حیوانات، بر درمان با داروهای دامی شیمیایی آلوپاتی یا آنتی بیوتیک ها ارجحیت دارد.
پ – چنانچه کاربرد روش های فوق در مبارزه با بیماری یا جراحات موثر نباشد، درمان شیمیایی با داروهای دامی آلوپاتی و آنتی بیوتیک ها باید با نظر دامپزشک انجام پذیرد. در صورت مصرف این داروها، مدت زمان انتظار برای کشتار دام باید به میزان دو برابر زمان تعیین شده در مقررات افزایش یابد. در هر صورت، این زمان حداقل باید 48 ساعت باشد.
ت – استفاده از داروهای دامی شیمیایی آلوپاتی یا آنتی بیوتیک ها برای پیشگیری از بیماری ها مجاز نیست.
10 – 2 – 5 – 4 – هورمون درمانی تنها به دلایل درمانی و تحت نظارت دامپزشک، ممانعتی ندارد.
10 – 2 – 5 – 5 – از محرک های رشد یا مواد محرک رشد و تولید، استفاده نگردد.
10 – 2 – 6 – نگهداری، پرورش، حمل و نقل و ذبح دام ارگانیک
10 – 2 – 6 – 1 – نگهداری دام ها باید دقت و با احساس مسئولیت و اهمیت به موجودات زنده را مورد توجه قرار دهد.
10 – 2- 6 – 2 – روش های پرورش و تولید مثل باید مطابق با اصول دامپروری ارگانیک و با در نظر گرفتن موارد زیر صورت پذیرد:
الف – از دام دارای نژاد و سویه مناسب برای پرورش در شرایط بومی و سیستم ارگانیک استفاده گردد.
ب – برای تولید مثل دام، ارجحیت با روش های طبیعی است، اگرچه ممکن است روش تلقیح مصنوعی نیز به کار رود.
پ – برای تولید مثل دام، نباید روش های انتقال جنین و هورمون های تولید مثلی را مورد استفاده قرار داد.
ت – برای تولید مثل دام، از کاربرد روش های دست ورزی ژنتیکی ممانعت صورت گیرد.
10 – 2 – 6 – 3 – در سیستم مدیریت ارگانیک، استفاده از نوارهای کشی برای بستن دم حیوان، بریدن دم، کشیدن دندان ها، نوک چینی و شاخ بری مجاز نمی باشد. با وجود این در شرایط استثنایی، مرجع ذیصلاح و یا منصوب او ممکن است به دلیل ایمنی و یا ارتقاء سلامتی و آسایش دام، اجازه انجام آن را بدهد مانند بریدن شاخ دام های جوان. این اعمال باید در مناسب ترین سن دام و با کمترین آزار او انجام پذیرد و در صورت لزوم باید داروی بیهوشی مورد استفاده قرار گیرد. اخته کردن فیزیکی به منظور حفظ کیفیت محصولات و روش های تولید سنتی (خوک گوشتی، گاو نر عقیم جوان و خروس) فقط در شرایط فوق ممانعتی ندارد.
10 – 2 – 6 – 4 -شرایط زندگی و مدیریت محیط باید مطابق با نیازهای رفتاری دام باشد و موارد زیر را نیز تامین کند:
الف – آزادی حرکتی کافی و امکان بروز الگوی رفتاری طبیعی،
ب – همراهی با سایر حیوانات به ویژه از حیوانات همنوع،
پ – پیشگیری از رفتارهای غیر طبیعی، آسیب و بیماری،
ت – پیش بینی امکانات برای مدیریت موثر هنگام مقابله با موارد اضطراری مانند آتش سوزی و از کار افتادن دستگاه های مکانیکی ضروری حمل و نقل دام ها باید با آرامش و بدون ایجاد استرس، آسیب و آزار حیوان انجام پذیرد. برای این منظور مراجع ذیصلاح باید شرایط ویژه و حداکثر زمان حمل و نقل دام را تعیین کنند. در جابجایی دام ها استفاده از محرک های الکتریکی یا آرام بخش های آلوپاتی مجاز نیست.
10 – 2 – 6 – 6 – ذبح دام ها باید با روشی انجام گردد که ضمن مطابقت با مقررات ملی، کمترین استرس و آزار را نیز برای حیوان ایجاد کند.
10 – 2 – 7 – شرایط جایگاه دام و محدوده آزادی ها آن ها.
10 – 2 – 7 – 1 – جایگاه دام در مناطقی که شرایط آب و هوایی مناسبی دارند و امکان زندگی دام ها در هوای آزاد وجود دارد، نگهداری دام ها در محل جایگاه دام یا آغل لزومی ندارد. به منظور پیشگیری از عفونت متقاطع و ایجاد بیماری بوسیله ارگانیسم های ناقل، جایگاه دام، وسایل و تجهیزات باید کاملاً تمیز و ضد عفونی گردند.
در صورت لزوم برای محافظت دام در برابر باد، باران، تابش خورشید، سرما و گرمای زیاد (بسته به شرایط آب و هوایی منطقه و نوع نژاد دام) باید امکانات کافی تهیه گردد.
شرایط جایگاه دام باید نیازهای بیولوژیک و رفتاری دام ها با را توجه به موارد زیر برآورده کند:
الف – دسترسی آسان به آب و غذا،
ب – عایق بندی، گرمایش ، سرمایش و تهویه ساختمان باید به گونه ای باشد تا بتوان از گردش جریان هوا، گرد و غبار، دما، رطوبت نسبی هوا و غلظت گاز در حد بی ضرر برای دام اطمینان حاصل کرد.
پ – ورود نور و تهویه طبیعی هوا به مقدار کافی.
یادآوری – در موارد بروز شرایط آب و هوایی نامساعد، به منظور حفظ سلامت دام و کیفیت گیاه، خاک و آب، نگهداری دام در جایگاه برای مدت موقت مجاز است.
10 – 2 – 7 – 2 – تراکم دام
تراکم دام ها در چراگاه، مرغزار یا هر محل طبیعی یا نیمه طبیعی دیگر باید در حدی باشد که مانع از تخریب خاک و چرای مفرط گردد. تراکم دام در جایگاه بایستی شرایط زیر را در بر گیرد:
الف – راحتی و شرایط خوب زندگی دام را بسته به گونه، نژاد و سن دام تامین کند.
ب – نیازهای رفتاری دام ها با توجه به اندازه گله و جنس دام مورد توجه قرار گیرد.
پ – فضای کافی برای ایستادن طبیعی، خوابیدن راحت، غلطیدن، تیمار کردن خود و تمام وضعیت و ها و حرکات طبیعی مانند کشیدن بدن و بال زدن را در نظر بگیرد.
10 – 2 – 7 – 3 – پستانداران
10 – 2 – 7 – 3 – 1 – برای تمامی دام ها باید چراگاه یا فضای آزاد (که تا حدودی دارای پوشش باشد) جهت چریدن، تحرک و جنب و جوش در دسترس باشد و با توجه به شرایط فیزیولوژیکی حیوان، شرایط آب و هوایی و موقعیت زمین بتوانند از این فضاها استفاده کنند.
10 – 2 – 7 – 3 – 2 – مراجع ذیصلاح می توانند در موارد زیر استثناء قائل شوند:
الف – دسترسی گاو نر به چراگاه و فضایی برای چریدن و جنب و جوش در فضای باز در طول فصل زمستان،
ب – مرحله نهایی پروار شدن،
10 – 2 – 7 – 3 – 3 – کف جایگاه دام ها باید صاف ولی غیر لغزنده و همچنین بدون ساختار کاملا مشبک باشد. .
10 – 2 – 7 – 3 – 4 – برای جایگاه دام باید یک مکان راحت، تمیز، خشک، دارای اندازه کافی و شامل بنای سخت (بهاربند) برای خواب و یا استراحت دام ها را تهیه کرد. در قسمت استراحتگاه دام، بستر را بایستی خشک و با کاه و کلش پوشاند.
10 – 2 – 7 – 3 – 5 – از استقرار گوساله ها در سلول های انفرادی و افسار کردن آنها بدون اجازه مرجع ذیصلاح ممانعت به عمل آید.
10 – 2 – 7 – 3 – 6 – خوک های ماده را به جز در مراحل نهایی بارداری و دوره شیردهی باید به طور گروهی نگهداری کرد. خوکچه ها نباید روی سطح صاف یا در قفس نگهداری شوند. در فضای چرای حیوان باید امکان دفع مدفوع و کندن زمین قرار گیرد.
10 – 2 – 7 – 3 – 7 – نگهداری خرگوش ها در قفس مجاز نیست.
10 – 2 – 7 – 4 – ماکیان (طیور)
10 – 2 – 7 – 4 – 1 – در صورتی که شرایط آب و هوایی ایجاب کند، ماکیان باید در فضای باز پرورش یابند و به فضای آزاد دسترسی داشته باشند. از نگهداری ماکیان در قفس بایستی ممانعت به عمل آید.
10 – 2 – 7 – 4 – 2 – در صورت ایجاب شرایط آب و هوایی، نهر، استخر یا دریاچه برای مرغان آبی در دسترس قرار گیرد.
10 – 2 – 7 – 4 – 3 – جایگاه ماکیان باید دارای بنای محکم بوده و کف آن را با کاه و کلش، تراشه چوب (پوشال) یا شن و چمن پوشاند. برای خوابیدن و تخم گذاری مرغ ها باید فضای کافی و بزرگ در دسترس قرار گیرد. برای استراحت و خوابیدن ماکیان باید چوب زیرپایی یا مکان های بالاتر از کف سالن با اندازه و تعداد مناسب با گونه ها و جمعیت پرندگان و همچنین سوراخ های ورود و خروج با اندازه مناسب تهیه گردد.
10 – 7 – 2 – 4 – 4 – برای مرغ های تخم گذار، در صورتی که طول روز با نور مصنوعی افزایش می یابد، مراجع ذیصلاح باید حداکثر زمان افزایش را بسته به گونه، شرایط جغرافیایی و سلامت عمومی پرنده، تعیین کنند.
10 – 2 – 7 – 4 – 5 – به منظور حفظ سلامتی حیوان، بین ساختمان های هرگروه از ماکیان باید فاصله وجود داشته باشد و در این فواصل خالی فضای سبز قرار گیرد.
10 – 2 – 8 – مدیریت کوددهی ارگانیک
10 – 2 – 8 – 1 – برای حفظ منطقه نگهداری دام، عملیات مدیریت کوددهی باید به صورتی انجام گردد که:
الف – تخریب و آلودگی آب و خاک را به حداقل برساند.
ب – به طور قابل توجهی آلودگی آب با نیترات و باکتری های بیماری زا را پدید نیاورد.
پ – چرخه مواد مغذی را بهینه کند.
ت – سوزاندن و یا هر عملیات ناسازگار با روش های ارگانیک را در بر نگیرد.
10 – 2 – 8 – 2 – تمام تسهیلات و انبارهای کود شامل وسایل و امکانات کمپوست کردن باید به گونه ای طراحی، ساخته و استفاده شود که از آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی پیشگیری کنند.
10 – 2 – 8 – 3 – کاربرد کود باید در حدی باشد که آلودگی آب های سطحی یا زیرزمینی را پدید نیاورد. مراجع ذیصلاح ممکن است حداکثر میزان کاربرد کود در واحد سطح را تعیین کنند. زمان بندی و روش های کاربرد کود نباید باعث افزایش ورود بالقوه آن به دریاچه ها، رودخانه ها و نهرها گردد.
10 – 2 – 9 – نگهداری سوابق عامل باید جزئیات و سوابق روزآمد شده را مطابق با بند های 8 – 2 – 2 – 4 و 8 – 2 – 2 – 5 نگهداری کند.
10 – 3 – زنبورداری و فرآورده های زنبور ارگانیک
10 – 3 – 1 – کلیات
10 – 3 – 1 – 1 – زنبورداری مهم ترین فعالیتی است که از طریق انتشار گرده توسط زنبورها، تولید در محیط زیست، کشاورزی و جنگلداری را افزایش می دهد. بنابراین مدیریت و تیمار کندو ها باید بر طبق اصول کشاورزی ارگانیک انجام پذیرد.
10 – 3 – 1 – 2 – برای دسترسی به آب و مواد غذایی کافی و مناسب، محل استقرار کندو ها باید به اندازه کافی بزرگ باشد.
10 – 3 – 1 – 3 – شهد طبیعی، عسلک و گرده باید الزاماً از محصولات گیاهی ارگانیک و یا گیاهان خودرو (وحشی) به تولید برسد.
10 – 3 – 1 – 4 – برای حفظ سلامتی زنبورها کاربرد روش های پیشگیری لازم است. مانند انتخاب نژاد مناسب، محیط مساعد، رژیم غذایی متعادل و عملیات مناسب زنبورداری.
10 – 3 – 1 – 5 – کندوها باید از مواد طبیعی، بدون احتمال ایجاد خطر آلودگی محیط یا فرآورده های زنبور، ساخته شده باشند.
10 – 3 – 1 – 6 – هنگامی که زنبورها در مناطق بکر قرار دارند، جمعیت حشرات بومی منطقه را بایستی مورد توجه قرار داد.
10 – 3 – 2 – موقعیت یا محل کندوها
10 – 3 – 2 – 1 – کندوها باید در مکانی با پوشش گیاهی خودرو و یا کشت داده شده مطابق با الزامات بند های 6 و 10 این راهنما، قرار گیرند.
10 – 3 – 2 – 2 – بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط عامل یا از طریق بازرسی، باید مناطق دارای ظرفیت کافی برای تامین عسلک، شهد و گرده شناسایی گردد و توسط سازمان گواهی کننده رسمی یا مرجع ذیصلاح مورد تائید قرار گیرد.
10 – 3 – 2 – 3 – به منظور امکان دسترسی زنبورها به منابع غذایی کافی، سازمان گواهی کننده رسمی یا مرجع ذیصلاح می توانند شعاع خاصی از محل کندوها را مطابق با الزامات این راهنما تعیین کنند.
10 – 3 – 2 – 4 – سازمان گواهی کننده ی رسمی یا مرجع ذیصلاح باید برای کندوها، محل هایی را که مطابق با الزامات این راهنما باشد تعیین کنند. کندوها نباید در محل های دارای منابع بالقوه آلودگی به مواد غیرمجاز، ارگانیسم های تراریخته یا آلاینده های زیست محیطی قرار گیرند.
10 – 3 – 3- تغذیه ی کلنی ها
10 – 3 – 3 – 1 – در پایان فصل تولید، برای حفظ بقای کلنی ها در دوره کمون، باید عسل و گرده کافی در کندوها باقی بماند.
10 – 3 – 3 – 2 – بر ای غلبه بر کمبودهای غذایی موقتی ناشی از شرایط آب و هوایی یا سایر شرایط استثنایی، تغذیه کلنی ها باید مورد توجه قرار گیرد. در چنین مواردی در صورت دسترسی، باید عسل یا شکر تولید شده به روش ارگانیک به کار رود. اگرچه سازمان گواهی کننده ممکن است در موارد خاص استفاده از عسل یا شکر غیر ارگانیک را نیز مجاز بداند. در چنین مواردی باید محدودیت زمانی تعیین گردد. تغذیه کلنی ها فقط باید بین آخرین برداشت عسل و شروع دوره شهدریزی و یا عسلک بعدی باشد.
10 – 3 – 4 – دوره تبدیل
10 – 4 – 3 – 1 – حداقل یک سال پس از بکارگیری این راهنما در تولید، فرآورده های زنبور را می توان به عنوان فرآورده ارگانیک عرضه کرد. در طول دوره تبدیل، موم غیر ارگانیک باید با موم ارگانیک جایگزین گردد. در مواردی که امکان جایگزینی تمام موم در طول یک سال وجود ندارد، سازمان گواهی کننده رسمی یا مرجع ذیصلاح می تواند طول دوره تبدیل را افزایش دهد.
در صورت عدم دسترسی به موم ارگانیک سازمان گواهی کننده رسمی یا مرجع ذیصلاح می تواند مجوز کاربرد موم غیرارگانیک را صادر کند، مشروط بر اینکه جمع آوری موم از مناطقی که هیچگونه مواد غیر مجاز در آن به کار نرفته باشد، انجام پذیرد.
10 – 4 – 3 – 2 – در صورتی که هیچ محصول غیر مجازی قبلاً در کندو به کار نرفته است، جایگزینی موم ضرورتی ندارد.
10 – 3 – 5 منشاء زنبورها
10 – 3 – 5 – 1 – کلنی زنبورها را می توان به وضعیت تولید ارگانیک تغییر داد. در صورت امکان بهتر است زنبورهای وارد شده از واحدهای تولید ارگانیک تامین گردند.
10 – 3 – 5 – 2 – در انتخاب نژاد زنبور بایستی ظرفیت زنبورها برای سازگاری با شرایط محلی، بقاء و مقاومت آنها در برابر بیماری را مورد توجه قرار داد.
10 – 3 – 6 – سلامت زنبورها
10 – 3 – 6 – 1 – سلامت کلنی های زنبور باید با کاربرد عملیات خوب کشاورزی (GAP) و با تاکید بر پیشگیری از بیماری ها از طریق انتخاب گونه و مدیریت کندو به شرح زیرحفظ گردد:
الف – استفاده از نژادهای مقاوم که به خوبی با شرایط محلی سازگارند.
ب – جایگزینی زنبورهای ملکه در صورت لزوم،
پ – پاکسازی و ضد عفونی منظم تجهیزات،
ت – تعویض منظم موم زنبورها،
ث – در دسترس بودن مقدار کافی گرده و عسل در کندو،
ج – بازرسی منظم کندو ها برای تشخیص موارد غیر طبیعی،
چ – کنترل منظم زنبورهای نر در کندو پس از بیرون آمدن از تخم،
ح – انتقال کندوهای بیمار به مکانی مجزا در صورت لزوم،
خ – از بین بردن کندوها و مواد آلوده آن.
10 – 3 – 6 – 2 – برای کنترل آفات و بیماری ها در زنبورداری، استفاده از مواد زیر مجاز است:
الف – اسید لاکتیک، اسید اگزالیک، اسید استیک،
ب – اسید فرمیک،
پ – گوگرد،
ت – روغن های طبیعی اتری مانند : منتول ، اکالیپتول و کامفر،
ث – باسیلوس تور جین نسیز،
ج – دود و شعله مستقیم آتش،
10 – 3 – 6 – 3 – چنانچه عملیات پیشگیری با موفقیت انجام نشود، داروهای دامی را در صورتی می توان به کار برد که:
الف – درمان از طریق گیاه درمانی و هومیوپاتی انجام گردد.
ب – چنانچه داروهای ترکیبی شیمیایی آلوپاتی به کار روند، فرآورده های زنبور نباید به عنوان «محصول ارگانیک » به عرضه برسند. کندوهای تیمارشده باید در مکانی کاملاً جدا قرار گیرند و به مدت یک سال دوره تبدیل را طی کنند. تمام موم باید با مومی که مطابق با الزامات این راهنما تهیه شده است جایگزین گردد.
ج – هر درمان دامپزشکی بایستی را به طور شفاف مستند کرد.
10 – 3 – 6 – 4 – عملیات از بین بردن نوزادان نر فقط با استفاده از واروئا ژاکوبسونی مجاز است.
10 – 3 – 7 – مدیریت کندوها.
10 – 3 – 7 – 1 – شانه های اصلی در کندوها بایستی از موم ارگانیک ساخته شود.
10 – 3 – 7 – 2 – از بین بردن زنبورها در شانه ها به عنوان روش برداشت فرآورده های زنبور مجاز نیست.
10 – 3 – 7 – 3 – قطع عضو مانند چیدن بال زنبور های ملکه مجاز نمی باشد.
10 – 3 – 7 – 4 – در حین استخراج عسل، از بکارگیری مواد دافع شیمیایی مصنوعی ممانعت به عمل آید.
10 – 3 – 7 – 5 – تا حد امکان از دود دادن اجتناب شود. برای دود دادن بایستی مواد طبیعی مجاز یا مواد مطابق با الزامات این راهنما را مورد استفاده قرار داد.
10 – 3 – 7 – 6 – پیشنهاد می شود در حین استخراج عسل و فرآوری سایر فرآورده های زنبور، دما تا حد ممکن کاهش یابد.
10 – 3 – 8 – نگهداری سوابق عامل باید جزییات ثبت و روزآمد شده را مطابق با بندهای 8 – 2 – 2 – 4 و 8 – 2 – 2 – 5 – نگهداری کند. نقشه های ترسیم شده موقعیت کندوها نیز باید در دسترس باشد.
10 – 4 – جابجایی، انبارش، حمل و نقل، فراوری و بسته بندی
هنگام فرآوری، کیفیت محصولات ارگانیک باید با کاربرد روش های مناسب و استفاده محدود از روش های تصفیه، مواد افزودنی و مواد کمک فرایند، حفظ شود. در محصولات ارگانیک از پرتوهای یونیزه برای کنترل آفات، مواد نگهدارنده و همچنین حذف عوامل بیماری زا یا بهسازی، اجتناب گردد.
10 – 5 – مدیریت آفات
10 – 5 – 1 – برای مدیریت و کنترل آفات، معیارهای زیر را باید به ترتیب ارجحیت مورد توجه قرار داد:
الف – در اولین اقدام در مدیریت و کنترل آفات، استفاده از روش های پیشگیری مانند بر هم زدن و از بین بردن محل سکونت آفات به منظور عدم دسترسی آن ها بایستی مورد توجه قرار گیرد.
ب – در صورت کافی نبودن روش های پیشگیری، اولین انتخاب در کنترل آفات بکارگیری روش های مکانیکی/ فیزیکی و بیولوژیکی است.
پ – در صورت ناکافی بودن روش های مکانیکی، فیزیکی و بیولوژیکی برای کنترل آفات، می توان از مواد آفت کش مطابق با جدول 2 پیوست الف استفاده کرد، مشروط بر اینکه مرجع ذیصلاح کاربرد آن را در مراحل جابجایی، نگهداری ، حمل و نقل یا تجهیزات فرآوری تائید کند و از تماس آن مواد با محصولات ارگانیک نیز پیشگیری گردد.
10 – 5 – 2 – توصیه می شود که با کاربرد عملیات خوب تولید از حمله آفات پیشگیری شود. اقدامات کنترل آفات در محیط انبار یا در محفظه های حمل و نقل، استفاده از موانع فیزیکی یا کنترل بوسیله صوت، فراصوت، نور، امواج فرا بنفش، تله (تله های فرمونی و تله های ثابت طعمه ای)، کنترل دما، کنترل اتمسفر (دی اکسید کربن، اکسیژن و نیتروژن) و خاک دیاتومه را در بر می گیرد.
10 – 5 – 3 – برای محصولاتی که مطابق با این راهنما تولید می شوند، کاربرد مواد آفت کش (هنگام قرنطینه یا پس از برداشت) به غیر از مواد تعیین شده در پیوست الف، مجاز نمی باشد و وضعیت ارگانیک محصولات تولید شده را تحت تاثیر قرار می دهد.
10 – 6 – فرآوری و تولید روش های فرآوری باید مکانیکی، فیزیکی و یا بیولوژیکی (مانند تخمیر کردن و دود دادن) باشد و استفاده از مواد افزودنی مطابق با پیوست ب جدول 3 و 4 باید به حداقل برسد.
10 – 7 – بسته بندی
مواد بسته بندی بهتر است با مواد قابل تجزیه زیستی، بازیافت شده و یا منابع قابل بازیافت انتخاب گردد.
10- 8 – انبارش و حمل و نقل محصولات ارگانیک
10 – 8 – 1 – یکپارچگی محصول در طی مراتب انبارش، حمل و نقل و جابجایی باید حفظ شود و برای این منظور باید به نکات زیر توجه کرد:
الف – در تمام موارد باید از مخلوط شدن محصولات ارگانیک با محصولات غیرارگانیک پیشگیری گردد،
ب – محصولات ارگانیک باید همواره از تماس با مواد و وسایلی که استفاده از آنها در کشاورزی ارگانیک غیر مجاز است، مورد حفاظت قرار گیرند.
10 – 8 – 2 – در مواردی که فقط بخشی از واحد تائید شده است، این راهنما سایر محصولات را پوشش نمی دهد و حمل و انبارش آن ها باید جداگانه انجام شود و هر دو نوع محصول باید کاملا مشخص باشند.
10 – 8 – 3 – انبارش محصولات ارگانیک به صورت فله باید از انبارش محصولاتی که در وضعیت دوره تبدیل هستند، جدا باشد و این محصولات را باید به طور مشخص برچسب گذاری کرد.
10 – 8 – 4 – انبار و محفظه های حمل و نقل محصولات ارگانیک را باید با استفاده از روش ها و مواد مجاز برای محصولات ارگانیک تمیز کرد. برای پیشگیری از آلودگی احتمالی با آفت کش ها و یا سایر مواد، باید پیش از استفاده از انبار و یا محفظه هایی که فقط به محصولات ارگانیک اختصاص ندارند، اقدامات لازم انجام گردد. می توانید نمونه روش اجرایی انبارش را مطالعه بفرمایید.
اتمام راهنمای ارگانیک برای دریافت گواهینامه ارگانیک Organic
نحوه دریافت گواهینامه ارگانیک
متقاضیان زیادی بدنبال کسب اطلاعات در مورد نحوه دریافت گواهینامه ارگانیک Organic هستند. گواهینامه ارگانیک Organic توسط مراکز معتبر و غیر معتبری صادر میگردد. شرکتهای زیادی مدعی صدور گواهینامه ارگانیک بهمراه کد رهگیری با قابلیت استعلام هستند. اما سطوح اعتباری آنها متفاوت هست. حتی برخی از آنها هیچ اعتباری ندارند. دریافت گواهینامه ارگانیک Organic ربطی به استاندارد ایزو ندارد. لذا اگر بدنبال دریافت مدارک ایزو هستید مقاله تخصصی دریافت گواهینامه ایزو ISO را بخوانید.
نحوه اخذ گواهینامه ارگانیک Organic انقدر مهم هست که متقاضیان بایستی با اطلاعات کامل اقدام نمایند. جهت کسب اطلاعات در مورد چگونگی دریافت گواهینامه ارگانیک با مرکز سیستم کاران تماس حاصل بفرمایید.
مرکز سیستم کاران اولین و بزرگترین مرجع اطلاع رسانی ثبت و صدور گواهینامه های ملی و بین المللی و گواهینامه ارگانیک Organic در خدمت شماست. از خدمات رایگان سیستم کاران در جهت کسب اطلاعات فنی و حقوقی انواع مدارک و گواهینامه های ملی و بین المللی استفاده نمایید. اطلاعات تماس مرکز در منوی تماس با مرکز موجود است.
با ما ارگانیک تولید کنید…
سیستم کاران – سازمان مرکزی
تلفن ۷۹۱۶۵-۰۲۱
سر فصلهای مهم
Toggle
2 Responses
ما یک مزرعه و کارخانه تولید محصولات ارگانیک داریم و برای صادرات به کشورهای اروپایی گواهینامه ارگانیک Organic دریافت کردیم و تمام مراحل تولید و آماده سازی بسته بندی و انبارش طبق استاندارد ارگانیک انجام میشود و کیفیت تولیدات بالا رفته.
حدود یک سالی میشود که برای یک دامداری بزرگ در حومه تهران گواهینامه ارگانیک دریافت کردیم و با کمک استاندارد organic مقررات ملی موجود مربوط به مواد غذایی را رعایت میکنیم و تقدیرنامه هم گرفتیم.